Τώρα που ολοκληρώθηκε η πώληση της Εμπορικής Τράπεζας μπορούμε να διατυπώσουμε ορισμένα συμπεράσματα:
1) Παρά την προσπάθεια της κυβέρνησης να παρουσιάσει την εξαγορά της ως «την μεγαλύτερη ξένη επένδυση στη χώρα», τα πράγματα δεν είναι ακριβώς έτσι. Μπορεί το ύψος να είναι σημαντικό αλλά δεν αφορά τη δημιουργία μιας νέας επιχείρησης που θα δημιουργήσει πρόσθετη απασχόληση και θα αυξήσει το παραγωγικό δυναμικό της χώρας. Είναι εντελώς διαφορετικό πράγμα το να ανοίγεις μια νέα επιχείρηση, να χτίζεις ένα εργοστάσιο κλπ από το να αγοράζεις μια υφιστάμενη κρατική εταιρία. Στην πρώτη περίπτωση τα χρήματα της επένδυσης πηγαίνουν στην αγορά και δημιουργούνται νέες θέσεις εργασίας. Στη δεύτερη τα χρήματα εισέρχονται στα σπάταλα και αντιπαραγωγικά δημόσια ταμεία και θα είναι ευτύχημα αν διατηρηθούν οι υφιστάμενες θέσεις εργασίας.
2) Το ύψος του τιμήματος εξαγοράς υπήρξε προκλητικά χαμηλό. Αλλά δεν θα επιμείνουμε επί του θέματος για να μην εμπλακούμε στην μικροπολιτική αντιπαράθεση.
3) Η πώληση της Εμπορικής (ανεξαρτήτως του τιμήματος) μπορεί να έχει και αρκετές θετικές πλευρές. Είναι σίγουρο πως η Τράπεζα θα εκσυγχρονιστεί και οι πελάτες της θα απολαύσουν υψηλότερου επιπέδου και πιο σύγχρονες υπηρεσίες. Ενδεχομένως να ωφεληθούν και οι καταναλωτές καθώς η αύξηση του ανταγωνισμού μπορεί να οδηγήσει στη μείωση των επιτοκίων χορηγήσεως. Όμως μακροπρόθεσμα μπορεί τα αποτελέσματα να είναι κι εδώ αρνητικά. Οι Έλληνες ανταγωνιστές των Γάλλων ίσως προχωρήσουν σε νέες συγχωνεύσεις και στη δημιουργία λιγότερων και μεγαλύτερων σχημάτων. Έτσι, η τραπεζική αγορά μπορεί σε πέντε χρόνια να γίνει πιο ολιγοπωλιακή και συνεπώς λιγότερο ανταγωνιστική.
4) Η διαδικασία πώλησης της Εμπορικής απέδειξε για μια ακόμη φορά ποιοι είναι οι βασικοί υπεύθυνοι για την χρεοκοπία των ασφαλιστικών ταμείων. Υπενθυμίζω ότι το 1975, επί πρωθυπουργίας θείου Καραμανλή, τα ασφαλιστικά ταμεία υποχρεώθηκαν να καταθέσουν τα χρήματα των ασφαλισμένων τους για την αγορά των μετοχών της ιδιωτικής και χρεοκοπημένης τότε Εμπορικής Τράπεζας, προκειμένου να «επιτύχει» το πρόγραμμα των κρατικοποιήσεων που προωθούσε η τότε κυβέρνηση. Τριανταένα χρόνια αργότερα, επί πρωθυπουργίας ανιψιού Καραμανλή, τα Ασφαλιστικά Ταμεία υποχρεώνονται να πουλήσουν φτηνά στους Γάλλους τις μετοχές της Τράπεζας που κατείχαν. Με άλλα λόγια: όσο η Τράπεζα είχε χασούρα τη φορτώναμε στις πλάτες των Ταμείων και των ασφαλισμένων. Τώρα που ανοίγει ο δρόμος μιας μεγάλης κερδοφορίας αρπάζουμε τις μετοχές των Ταμείων και τις παραχωρούμε φτηνά στους Γάλλους αγοραστές. Δηλαδή σε κάθε περίπτωση τα ασφαλιστικά μας ταμεία είναι χαμένα! Και ύστερα θα μας πουν ότι για να λυθεί το ασφαλιστικό χρειάζεται αύξηση των εισφορών, αύξηση των ορίων ηλικίας και, φυσικά, μείωση των συντάξεων. Και για να μην θεωρηθεί ότι μεροληπτούμε ας αναφέρουμε κι ετούτο: την περίοδο της μεγάλης χρηματιστηριακής ανόδου πολλές διοικήσεις Ταμείων είχαν υποβάλει αίτηση στην κυβέρνηση του ΠΑΣΟΚ να τους δοθεί η άδεια να πωλήσουν κάποιες από τις μετοχές που κατείχαν και να αποκομίσουν μεγάλα κέρδη. Οι υπεύθυνοι της τότε κυβέρνησης αρνήθηκαν με το επιχείρημα ότι θα δημιουργούνταν πανικός στους επενδυτές και το χρηματιστήριο «θα έπεφτε»...
5) Είναι γεγονός ότι για πολλά χρόνια η Εμπορική Τράπεζα «δεν τραβούσε»! Εύλογα γεννιέται η εξής απορία: πώς εξηγείται η υποχώρηση αυτή, τη στιγμή κατά την οποία η Εθνική Τράπεζα, που λειτουργούσε ακριβώς με το ίδιο μοντέλο διοίκησης, ξεπερνούσε σε κερδοφορία ακόμα και τις μεγάλες ιδιωτικές τράπεζες; Τίποτα δεν είναι τυχαίο στη χώρα τούτη...
6) Και κλείνουμε με μια πρόβλεψη για το χρηματιστήριο: οι ξένοι θεσμικοί ελέγχουν πλέον ασφυκτικά τη Σοφοκλέους και αυξάνουν διαρκώς τις θέσεις τους. Η τακτική τους είναι λίγο-πολύ αρπακολιτζίδικη! Αφού πρώτα κάνουν φύλλο και φτερό αρκετές επιχειρήσεις, τις εξαγοράζουν, τις αναδιοργανώνουν με σκοπό την μεταπώλησή τους και την αποκόμιση τεράστιων κερδών! Βρισκόμαστε ήδη σε ένα σταυροδρόμι επιχειρηματικών εξελίξεων. Οι εξελίξεις είναι σχεδόν προδιαγεγραμμένες: κάποια στιγμή ακολουθεί μια «γενναία» φορολογική μεταρρύθμιση (ουσιαστικά φοροαπαλλαγή των επιχειρηματικών κερδών), μια ακόμη πιο «γενναία» εργασιακή μεταρρύθμιση (κατάργηση δηλαδή των στοιχειωδών εργατικών δικαιωμάτων) και «επίλυση» του ασφαλιστικού. Κάτω από αυτές τις εξελίξεις θα ακολουθήσει μια χρηματιστηριακοί έξαρση πολύ μεγαλύτερη εκείνης του 1999. Η έξαρση αυτή θα απορροφήσει σε μεγάλο βαθμό και την αναμενόμενη κοινωνική έκρηξη....
1) Παρά την προσπάθεια της κυβέρνησης να παρουσιάσει την εξαγορά της ως «την μεγαλύτερη ξένη επένδυση στη χώρα», τα πράγματα δεν είναι ακριβώς έτσι. Μπορεί το ύψος να είναι σημαντικό αλλά δεν αφορά τη δημιουργία μιας νέας επιχείρησης που θα δημιουργήσει πρόσθετη απασχόληση και θα αυξήσει το παραγωγικό δυναμικό της χώρας. Είναι εντελώς διαφορετικό πράγμα το να ανοίγεις μια νέα επιχείρηση, να χτίζεις ένα εργοστάσιο κλπ από το να αγοράζεις μια υφιστάμενη κρατική εταιρία. Στην πρώτη περίπτωση τα χρήματα της επένδυσης πηγαίνουν στην αγορά και δημιουργούνται νέες θέσεις εργασίας. Στη δεύτερη τα χρήματα εισέρχονται στα σπάταλα και αντιπαραγωγικά δημόσια ταμεία και θα είναι ευτύχημα αν διατηρηθούν οι υφιστάμενες θέσεις εργασίας.
2) Το ύψος του τιμήματος εξαγοράς υπήρξε προκλητικά χαμηλό. Αλλά δεν θα επιμείνουμε επί του θέματος για να μην εμπλακούμε στην μικροπολιτική αντιπαράθεση.
3) Η πώληση της Εμπορικής (ανεξαρτήτως του τιμήματος) μπορεί να έχει και αρκετές θετικές πλευρές. Είναι σίγουρο πως η Τράπεζα θα εκσυγχρονιστεί και οι πελάτες της θα απολαύσουν υψηλότερου επιπέδου και πιο σύγχρονες υπηρεσίες. Ενδεχομένως να ωφεληθούν και οι καταναλωτές καθώς η αύξηση του ανταγωνισμού μπορεί να οδηγήσει στη μείωση των επιτοκίων χορηγήσεως. Όμως μακροπρόθεσμα μπορεί τα αποτελέσματα να είναι κι εδώ αρνητικά. Οι Έλληνες ανταγωνιστές των Γάλλων ίσως προχωρήσουν σε νέες συγχωνεύσεις και στη δημιουργία λιγότερων και μεγαλύτερων σχημάτων. Έτσι, η τραπεζική αγορά μπορεί σε πέντε χρόνια να γίνει πιο ολιγοπωλιακή και συνεπώς λιγότερο ανταγωνιστική.
4) Η διαδικασία πώλησης της Εμπορικής απέδειξε για μια ακόμη φορά ποιοι είναι οι βασικοί υπεύθυνοι για την χρεοκοπία των ασφαλιστικών ταμείων. Υπενθυμίζω ότι το 1975, επί πρωθυπουργίας θείου Καραμανλή, τα ασφαλιστικά ταμεία υποχρεώθηκαν να καταθέσουν τα χρήματα των ασφαλισμένων τους για την αγορά των μετοχών της ιδιωτικής και χρεοκοπημένης τότε Εμπορικής Τράπεζας, προκειμένου να «επιτύχει» το πρόγραμμα των κρατικοποιήσεων που προωθούσε η τότε κυβέρνηση. Τριανταένα χρόνια αργότερα, επί πρωθυπουργίας ανιψιού Καραμανλή, τα Ασφαλιστικά Ταμεία υποχρεώνονται να πουλήσουν φτηνά στους Γάλλους τις μετοχές της Τράπεζας που κατείχαν. Με άλλα λόγια: όσο η Τράπεζα είχε χασούρα τη φορτώναμε στις πλάτες των Ταμείων και των ασφαλισμένων. Τώρα που ανοίγει ο δρόμος μιας μεγάλης κερδοφορίας αρπάζουμε τις μετοχές των Ταμείων και τις παραχωρούμε φτηνά στους Γάλλους αγοραστές. Δηλαδή σε κάθε περίπτωση τα ασφαλιστικά μας ταμεία είναι χαμένα! Και ύστερα θα μας πουν ότι για να λυθεί το ασφαλιστικό χρειάζεται αύξηση των εισφορών, αύξηση των ορίων ηλικίας και, φυσικά, μείωση των συντάξεων. Και για να μην θεωρηθεί ότι μεροληπτούμε ας αναφέρουμε κι ετούτο: την περίοδο της μεγάλης χρηματιστηριακής ανόδου πολλές διοικήσεις Ταμείων είχαν υποβάλει αίτηση στην κυβέρνηση του ΠΑΣΟΚ να τους δοθεί η άδεια να πωλήσουν κάποιες από τις μετοχές που κατείχαν και να αποκομίσουν μεγάλα κέρδη. Οι υπεύθυνοι της τότε κυβέρνησης αρνήθηκαν με το επιχείρημα ότι θα δημιουργούνταν πανικός στους επενδυτές και το χρηματιστήριο «θα έπεφτε»...
5) Είναι γεγονός ότι για πολλά χρόνια η Εμπορική Τράπεζα «δεν τραβούσε»! Εύλογα γεννιέται η εξής απορία: πώς εξηγείται η υποχώρηση αυτή, τη στιγμή κατά την οποία η Εθνική Τράπεζα, που λειτουργούσε ακριβώς με το ίδιο μοντέλο διοίκησης, ξεπερνούσε σε κερδοφορία ακόμα και τις μεγάλες ιδιωτικές τράπεζες; Τίποτα δεν είναι τυχαίο στη χώρα τούτη...
6) Και κλείνουμε με μια πρόβλεψη για το χρηματιστήριο: οι ξένοι θεσμικοί ελέγχουν πλέον ασφυκτικά τη Σοφοκλέους και αυξάνουν διαρκώς τις θέσεις τους. Η τακτική τους είναι λίγο-πολύ αρπακολιτζίδικη! Αφού πρώτα κάνουν φύλλο και φτερό αρκετές επιχειρήσεις, τις εξαγοράζουν, τις αναδιοργανώνουν με σκοπό την μεταπώλησή τους και την αποκόμιση τεράστιων κερδών! Βρισκόμαστε ήδη σε ένα σταυροδρόμι επιχειρηματικών εξελίξεων. Οι εξελίξεις είναι σχεδόν προδιαγεγραμμένες: κάποια στιγμή ακολουθεί μια «γενναία» φορολογική μεταρρύθμιση (ουσιαστικά φοροαπαλλαγή των επιχειρηματικών κερδών), μια ακόμη πιο «γενναία» εργασιακή μεταρρύθμιση (κατάργηση δηλαδή των στοιχειωδών εργατικών δικαιωμάτων) και «επίλυση» του ασφαλιστικού. Κάτω από αυτές τις εξελίξεις θα ακολουθήσει μια χρηματιστηριακοί έξαρση πολύ μεγαλύτερη εκείνης του 1999. Η έξαρση αυτή θα απορροφήσει σε μεγάλο βαθμό και την αναμενόμενη κοινωνική έκρηξη....
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου