Στην εποχή μας ο διάλογος της θεολογίας με την κοινωνία είναι ιδιαίτερα προβληματικός, ίσως και αδύνατος. Οι νέοι, κυρίως, θεολόγοι οφείλουν να απευθυνθούν στην κοινωνία με μια γλώσσα που δεν γνωρίζουν ούτε και θέλουν να γνωρίσουν οι παλαιότεροι συνάδελφοί τους.
Κατ αρχήν πρέπει να αντιληφθούν πως πέρα απ’ τον ανιαρό μονόλογο ή τον εριστικό αντίλογο υπάρχει και ο κριτικός διάλογος. Η γνωστή ως σήμερα «απολογητική» δεν κάνει τίποτα περισσότερο απ’ το να προτάσσει τις αντιθέσεις, να θέτει διαχωριστικές γραμμές, να καλλιεργεί κλίμα πολεμικό και, στο τέλος, να αφήνει ανέπαφη την ουσία των προβλημάτων.
Ο κριτικός διάλογος, αντίθετα, ενδιαφέρεται για τις προϋποθέσεις του προβλήματος, αποδέχεται τη γόνιμη αυτοκριτική, αποφεύγει τον αρτηριοσκληρωτικό δογματισμό αλλά και τον ρεφορμιστικό χαμαιλεοντισμό. Ούτε διπλωματικές αναδιπλώσεις ούτε πεισματικές αντιδικίες.
Μόνο ο διάλογος γονιμοποιεί το λόγο. Η κριτική είναι το λίπασμα της αλήθειας. Και πρώτη μορφή κριτικής είναι η αυτοκριτική! Δηλαδή η αναψηλάφηση των δικών μας προϋποθέσεων. Η αυτοκριτική είναι μια πράξη φιλοσοφικής μετανοίας, δηλαδή ριζικής αλλαγής νοοτροπίας.
Ένα δεύτερο κρίσιμο σημείο αποτελεί η προσπάθεια συνδυασμού φιλοσοφικής τιμιότητας και θεολογικής συνέπειας. Είναι, πράγματι, εύκολο να ασκείς κριτική στη θρησκεία όταν είσαι εκτός αυτής. Αλλά είναι απείρως δυσκολότερο να την κρίνεις παραμένοντας πιστό μέλος της.
Η εξωτερική κριτική είναι ανώδυνη και σχετικά άνετη. Ικανοποιεί ποικίλα ψυχολογικά απωθημένα. Το δύσκολο είναι να είσαι συγχρόνως πιστός και κριτικός, θεολόγος και φιλόσοφος, τίμιος με τον ορθό λόγο και συνεπής με την ορθή πίστη…
Κατ αρχήν πρέπει να αντιληφθούν πως πέρα απ’ τον ανιαρό μονόλογο ή τον εριστικό αντίλογο υπάρχει και ο κριτικός διάλογος. Η γνωστή ως σήμερα «απολογητική» δεν κάνει τίποτα περισσότερο απ’ το να προτάσσει τις αντιθέσεις, να θέτει διαχωριστικές γραμμές, να καλλιεργεί κλίμα πολεμικό και, στο τέλος, να αφήνει ανέπαφη την ουσία των προβλημάτων.
Ο κριτικός διάλογος, αντίθετα, ενδιαφέρεται για τις προϋποθέσεις του προβλήματος, αποδέχεται τη γόνιμη αυτοκριτική, αποφεύγει τον αρτηριοσκληρωτικό δογματισμό αλλά και τον ρεφορμιστικό χαμαιλεοντισμό. Ούτε διπλωματικές αναδιπλώσεις ούτε πεισματικές αντιδικίες.
Μόνο ο διάλογος γονιμοποιεί το λόγο. Η κριτική είναι το λίπασμα της αλήθειας. Και πρώτη μορφή κριτικής είναι η αυτοκριτική! Δηλαδή η αναψηλάφηση των δικών μας προϋποθέσεων. Η αυτοκριτική είναι μια πράξη φιλοσοφικής μετανοίας, δηλαδή ριζικής αλλαγής νοοτροπίας.
Ένα δεύτερο κρίσιμο σημείο αποτελεί η προσπάθεια συνδυασμού φιλοσοφικής τιμιότητας και θεολογικής συνέπειας. Είναι, πράγματι, εύκολο να ασκείς κριτική στη θρησκεία όταν είσαι εκτός αυτής. Αλλά είναι απείρως δυσκολότερο να την κρίνεις παραμένοντας πιστό μέλος της.
Η εξωτερική κριτική είναι ανώδυνη και σχετικά άνετη. Ικανοποιεί ποικίλα ψυχολογικά απωθημένα. Το δύσκολο είναι να είσαι συγχρόνως πιστός και κριτικός, θεολόγος και φιλόσοφος, τίμιος με τον ορθό λόγο και συνεπής με την ορθή πίστη…
20 σχόλια:
Εχεις απόλυτα δίκαιο στην τποθέτηση σου. Ανάλογη τοποθέτηση έχει κάνει και ο Πάπας Βενέδικτος με μία εξαιρετικά ενδιαφέρουσα ομιλία γιά την οπoία έγινε σάλος (ορθά, διότι κατά την ταπεινή μου γνώμη θα έπρεπε να γνώριζε η Αγιότης του ότι δεν είναι Καθηγητής Θεολογίας πλέον αλλά πολιτικό πρόσωπο παγκοσμίου εμβέλειας, άρα και το πως θα βήξει, μετράει).
Αν σε ενδιαφέρει μπορώ να σου την στείλω σε pdf.
Είμαι υπερ της κριτικής κυρίως απέναντι στην εκκλησία.Η πίστη και η θρησκεία είναι κάτι ξεχωριστό για τον καθένα, είναι δύσκολο να είσαι αντικειμενικός κριτής γιατι θέλοντας και μη βγαίνουν στην επιφάνεια τα προσωπικά πιστευω.
Οταν ο κόσμος προχωράει και εξελίσεται με τέτοια ταχύτητα ειναι θλιβερό να βλέπεις τη θρησκεία να μένει πεισματικά προσκολλημένη στο παρελθόν.
Και ποια είναι τελικά η ορθή πίστη?
cgp. στείλτο σε παρακαλώ...
Μαράκι, για τους θεολόγους (και τους πιστούς) δεν μπαίνουν διλήματα: ορθή είναι η πίστη που στηρίζεται στην γραπτή και προφορική παράδοση της Εκκλησίας. Για τους υπόλοιπους τα πράγματα ... σχετικοποιούνται. Πάντως συμφωνώ με την παρατήρησή σου ότι κοινωνία και θρησκείες κινούνται με εντελώς διαφορετική ταχύτητα.
Κατ αρχήν να σε ευχαριστήσω που έσπευσες να ανταποκριθείς στο χθεσινό μήνυμά μου.
Το κείμενό σου ήταν αρκετά περιεκτικό και απολύτως μέσα στο πνεύμα της εποχής αλλά και του Ευαγγελίου. Ακριβώς έτσι πρέπει να σκέπτονται οι θεολόγοι, οι ιερείς και όλοι οι Χριστιανοί.
Όμως ήσουν και αρκετά γενικός και αφηρημένως. Υπάρχουν πολλά ειδικότερα θέματα, τόσο λεπτά, που ουσιαστικά η σύγχρονη θεολογία σιωπά ή, τέλως πάντων, σηκώνει τα χέρια ψηλά. Θα ήθελα να τα συζητήσουμε εν καιρώ.
Το Μαράκι εκφράζει απόλυτα το πνεύμα της εποχής: Και "ποια είναι η ορθή πίστη" ρωτάει. Και φυσικά υπονοεί πως κάθε άνθρωπος μπορεί να έχει τις δικές του αποκλειστικά απόψεις για το κρίσιμο αυτό θέμα. Κανείς δεν υπολογίζει την άποψη της Εκκλησίας και σίγουρα δεν την εμπιστεύεται. Η Εκκλησία έπαψε να παίζει το ρόλο της "κιβωτού της σωτηρίας"! Ό,τι κάνει κι ό,τι πιστέψει ο καθένας μόνος του!
Έναν σαν κι εσένα θέλαμε και για ... αρχιεπίσκοπο
@ ΑΣΚΑΡΔΑΜΥΚΤΊ τι email έχεις ?
Askar, δέχεται και παραγγελιές το κατάστημα; Πολύ γουστάρω!! ;))
Στο συγκεκριμένω, πιστεύω ότι οι θεολόγοι είναι περισσότερο χρήσιμοι στην εξήγηση των κειμένων στα οποία βασίζει τη λειτουργία της η Εκκλησία (τόσο η δική μας, όσο και οι άλλες)... Μπας και καταλάβουν οι άνθρωποι τι απορρίπτουν, πριν ακόμα πλησιάσουν. Γιατί για να το καταλάβουν, θα ήταν ευσεβής πόθος εκ μέρους μας ;(
Φίλε Θωμά, μπορείς να θέσεις όποιον προβληματισμό θέλεις... Βέβαια δεν είμαστε και οι πλέον ειδήμονες, αλλά θα προσπαθήσουμε...
Εσύ ανώνυμε θέλεις να κάνεις αρχιεπίσκοπο... αλλά κάποιοι άλλοι δεν με θέλουν ούτε για διάκο...
cgp, το μέιλ είναι askardamiktir@yahoo.gr
Αταλάντη μου, στην αρχαιότητα υπήρχε ένας σοφιστής που κάθονταν στην αγορά της Αθήνας και όποιος περαστικός ήθελε του έβαζε οποιοδήποτε θέμα κι εκείνος το ανέπτυσσε επί μία ώρα. Π.χ. του έλεγε: "μια πρόκα στον τοίχο" κι ο σοφιστής ... ζωγράφιζε!
Οταν ήμουν μικρή πήγαινα στο κατηχητικό.
Η κατήχηση θύμιζε περισσότερο τρομοκρατία.Ολα απαγορευόταν, για ψίλου πήδημα θα πηγαίναμε στην κόλαση, μου προκαλούσε εφιάλτες.Φοβόμουν οτι και η παραμικρή χαρά της ζωής ήταν δημιούργημα του διαβόλου για να με παρασυρει στον κακό το δρόμο.
Ο πνευματικός μου ήταν αυτό που λέμε άγιος άνθρωπος, μάλλον ηταν ο λόγος που συνέχιζα να πηγαίνω στην εκκλησία.
Οταν για λόγους ηλικίας αποχώρησε, ο νέος με έκανε να αισθάνομαι Η αμαρτωλή
πόσες αμαρτίες μπορεί να κουβαλάει ενα συνεσταλμένο 15χρονο το '96?
Κάπου εκεί αποφάσισα να βρω τη θρησκεία πέρα απο τους κανόνες και την ηθική που διδάσκανε αλλά δεν τηρούσανε.
Δεν ξέρω κατα πόσο είναι σωστό που εφερα τη θρησκεία στα μέτρα μου αλλά για μένα τοτε ήταν ο μόνος τρόπος για να μην χάσω την πίστη μου και σήμερα με όσα γίνονται και ακούγονται κατα καιρούς χαίρομαι γι αυτό.
Υπάρχουν πνευματικοι ανθρωποι στους κόλπους της εκκλησίας που πραγματικά μπορούν να την αλλάξουν προς το καλύτερο αλλά η φωνή τους δεν ακούγεται.
sorry αν σας κούρασα
Λοιπόν φίλοι, το πρακάτω το έχω γράψει σε πάρα πολλά μέρη, είναι όμως η αλήθεια μου για υτό το ζήτημα και δεν είναι διαφορετική: "Η θεσμική εκκλησία εκμεταλλεύεται την ατολμία των εκάστοτε πολιτικών ηγεσιών του Υπουργείου Παιδείας που δεν έχουν ξεκαθαρίσει το περιεχόμενο του μαθήματος των θρησκευτικών για λόγους ψηφοθηρικούς. Δεν έχουν αποφασίσει να πουν ανοιχτά ότι τα θρησκευτικά είναι ένα μάθημα γνώσης του υπαρκτού θρησκευτικού πολιτισμού (με ιδιαίτερο ασφαλώς ενδιαφέρον για τον Ελληνορθόδοξο πολιτισμό, εξ αιτίας του χωροχρονικού εντοπισμού) και όχι μάθημα κατήχησης. Δεν ειπώθηκε καθαρά ότι για να σταθεί ένα τέτοιο μάθημα στα πλαίσια ενός ανοιχτού και δια-πολιτισμικού πλαισίου δημόσιας εκπαίδευσης δεν μπορεί να είναι ώρα προπαγάνδισης (έστω και «λάϊτ») μιας οποιασδήποτε ομολογίας. Ακόμα και αν η πλειοψηφία των γονιών θέλει κάτι τέτοιο, δεν είναι δυνατό να μη δεχτεί κανείς το δικαίωμα των νέων να διαμορφώνουν ελεύθεροι την θρησκευτική τους συνείδηση, τουλάχιστον χωρίς σκόπιμη κρατική προπαγάνδα. Από την άλλη η Πολιτεία πρέπει να έχει την υποχρέωση να μεταφέρει αδογμάτιστα πληροφορίες και γνώσεις για τον θρησκευτικό πολιτισμό που περιβάλλει τη νέα γενιά, γιατί αν δεν το κάνει αυτό αφήνει χώρο σε κάθε λογής φανατικούς, μάγους και φουνταμενταλιστές να δράσουν. Αλλά και τι ποιότητα κατήχησης να δώσει κανείς σε ένα περιθωριοποιημένο μάθημα, ανάμεσα σε άλλα μαθήματα με τα οποία δεν συνδέεται οργανικά; Έτσι σε κάθε κρίση στον χώρο της Δημόσιας Παιδείας, το μάθημα των Θρησκευτικών κατηγορείται ως ένας ενδεικτικός αναχρονισμός της κατάντιας της Παιδείας.
Αν δει κανείς σε βάθος τα πράγματα την θεσμική εκκλησία δεν την βλάπτει μια τέτοια κατάσταση. Γιατί, με την συνεχιζόμενη υποβάθμιση του μαθήματος των θρησκευτικών και την ταυτόχρονη «επέλαση» του αιτήματος χωρισμού εκκλησίας και κράτους, ευελπιστεί ότι κάποια στιγμή θα αναλάβει μόνη της την θρησκευτική αγωγή των παιδιών κάποιων παιδιών και μάλιστα στα πλαίσια του σχολείου. Είναι ένα ενδεχόμενο και θα παλέψει για γι αυτό. Μπορεί να της δοθεί ως αντάλλαγμα.. Ήδη έχουν ακουστεί παραδείγματα χωρών (Γερμανία) όπου τα θρησκευτικά είναι επιλεγόμενο μάθημα, το οποίο διδάσκεται εντός σχολικού ωρολογίου προγράμματος από λειτουργούς της κάθε αναγνωρισμένης ομολογίας. Για την θεσμική εκκλησία είναι μια λύση που την αναβαθμίζει σε παροχέα εκπαίδευσης (έστω περιορισμένης) στον χώρο της γενικής παιδείας, για τους Θεολόγους, επιστήμονες και παιδαγωγούς όμως;
Συνεπώς όλοι οι πτυχιούχοι Θεολογίας θα ήταν καλύτερα να παλέψουν για τα αναφαίρετα δικαιώματά τους στη ζωή και την δημιουργία σε άλλο πλαίσιο και μήκος κύματος από την Θεσμική Εκκλησία. Χωρίς να χρησιμοποιούν ως ασπίδα την ορθόδοξη χριστιανική πίστη της πλειοψηφίας του ελληνικού λαού, αλλά την εκπαίδευσή τους και την διάθεσή τους για αποτελεσματική εργασία.
Είναι μάλιστα ενθαρρυντικό ότι με ένα τέτοιο πλαίσιο για το ρόλο και το έργο του Θεολόγου- Καθηγητή, η επαγγελματική του θέση στο δημόσιο σχολείο δεν αμφισβητείται ούτε με βάση την οδηγία του Συμβουλίου της Ευρώπης, ούτε με βάση το νομοσχέδιο των εισηγητών των χωρισμού Εκκλησίας και Κράτους . Ειδικά για την δεύτερη περίπτωση, ίσως δεν είναι άσχετος ο λόγος που βγήκε από πολλούς καθηγητές των Θεολογικών σχολών απέναντι στο ενδεχόμενο ίδρυσης Εκκλησιαστικών Πανεπιστημίων με κρατική «βούλα» και από το κρατικό «κομπόδεμα», λόγος που άρχισε να πείθει ορισμένους ότι στις Θεολογικές σχολές δεν διδάσκουν κατήχηση. Και αυτό μάλιστα όταν δεν έχει σταματήσει η αρθρογραφία που μιλά για «το παράδοξο των παραγωγικών πανεπιστημιακών θεολογικών σχολών».
Δεν αντιπαρέρχομαι το γεγονός ότι στην πλειοψηφία τους οι θεολόγοι αισθάνονται μέλη της Εκκλησίας, πρέπει όμως να κατανοήσουν ότι ο χώρος δουλειάς τους στην κοινωνία δεν προσφέρεται για Ιεραποστολή. Ή μάλλον καλύτερα, μπορούν να κάνουν και Ιεραποστολή με άλλον τρόπο. Αυτό-παραιτούμενοι από την διάθεση επέκτασης της ομολογίας τους και προωθώντας την συνάντηση, την συνεννόηση και την αλήθεια του Άλλου, γίνονται, με την σιγουριά τους, οι ίδιοι φωνές της Ανάστασης του Χριστού, χωρίς να χρειαστεί να κάνουν απολογητική. Επίσης δεν πρέπει να ξεχνάν ότι, όπως το Ελλαδικό κράτος τους έδωσε κάποτε ουσιαστικά την εντολή να κάνουν κήρυγμα στα σχολεία για τους δικούς του ιδεολογικούς και πολιτικούς σκοπούς, μπορεί για τους ίδιους λόγους αύριο να τους αφαιρέσει κάθε δυνατότητα πρόσβασης στην εκπαίδευση. Τότε σε άλλες ικανότητές του πρέπει να στηριχτούν και όχι στην δεξιότητα τους να «κηρύσσουν τον Λόγο του Θεού».
Με όλα αυτά πιστεύω ότι η επάρκεια κάθε Θεολόγου μπορεί να ζυγιαστεί στο αν δημιουργεί ένα κριτικό ενδιαφέρον για τον θρησκευτικό πολιτισμό, ανταποκρινόμενος στην πραγματικότητα του χειραφετημένου ανθρώπου (εν πολλοίς και του πιστού – μέλους της Εκκλησίας). Ο άνθρωπος σήμερα, αν ανήκει κάπου, θέλει να ανήκει «μέσα από τον δικό του δρόμο». Μπορεί βέβαια να τον κοιμήσεις με την τηλεοπτική πλύση εγκεφάλου για λίγο, αλλά δεν μπορεί να δεχτεί στατικές καταστάσεις. Όσοι πιστεύουν ότι αυτή η εξέλιξη είναι κυρίως αρνητική, είναι αδύνατο να αποκτήσουν οργανικό σύνδεσμο με την κοινωνία . Τότε τους μένει μόνο η προπαγάνδα και η άμυνα μέσω θεσμικών διευκολύνσεων. Σαν τον γονιό που χάνει την σχέση του με την οικογένειά του και ζητά δικαστικές αποφάσεις για να βλέπει τα παιδιά του."
Φίλε Ασκαρδ.. συγνώμη για την εκμετάλευση του χώρου. Είμαι ανοιχτός στην επικοινωνία με νέους Θεολόγους και φοιτητές Θεολογίας.
Θα συμφωνήσω με το Μαράκι...
Κ.Κ., όπως πάντα πολύ ενδιαφέρουσες οι τοποθετήσεις σου και με βρίσκουν σύμφωνο. Ελπίζω να συμφωνούν και οι υπόλοιποι (όσοι είχαν το σθένος να σε διαβάσουν...) Μια μικρή παρατήρηση: δεν αρκεί να "πλασάρουμε" σωστά πράγματα, πρέπει να τα βάζουμε και σε ελκυστικό περιτύλιγμα! Είδες τι λέει κάποιος φίλος για μένα; Ότι είμαι μάγκας γιατί περνάω πολιτικά μηνύματα "μεταξύ κώλων και βρακιών"...
Μαράκι μου, εγώ από την πρώτη στιγμή κατάλαβα ότι έχεις ποιότητα (πέρα απ' όσ λες,λέμε κλπ). Ίδιες εμπειρίες έχουν, δυστυχώς, χιλιάδες νέοι! Βλέπεις, ο ευσεβισμός έχει κυριαρχήσει όχι μόνο στις "εκκλησιαστικές οργανώσεις" αλλά και στην Εκκλησία: Έτσι έχουμε ηθική αντί θεολογίας, ευσέβεια αντί για πίστη, δράση αντί για σκέψη, αυστηρά κωδικοποιημένη συμπεριφορά με σκυθρωπό ύφος, τυπωποιημένη ένδυση-κόμμωση, αποφυγή κάθε ψυχαγωγίας, ενοχή για κάθε είδους διασκέδαση, αυστηρώς ελεγχόμενη ερωτική συμπεριφορά κλπ. Με λίγα λόγια, ένα πλήρως αντιχριστιανικό πνεύμα...
Και τώρα κάτι άσχετο: μπήκα σε κάποιο μπλογκ και διάβασα ένα ποίημα του (αγαπημένου μου ) Καβάφη... Και σκέφθηκα, αραιά και πού, να δημοσιεύουμε κι εμείς εδώ κανένα τέτοιο και να το σχολιάζουμε, τι λέτε;
kali idea gia tin poiisi
για το άλλο, δυστυχώς είναι μια παραχώρηση στο πιο αντιδραστικό πνεύμα της εποχής να μπλέκεις κώλους, βρακιά, αυτοκίνητα, ομάδες εκεί που δεν έχουν σχέση, μόνο και μόνο για να προκαλέσεις το ενδιαφέρον.
Θα φέρω κάποια στιγμή στο μπλογκ μου προς σχολιασμό, ένα κέιμενο του Νόαμ Τσόμσκυ επ' αυτού.
Ομορφη η ιδεα σου για ποιηση Ασκαρδαμυκτι!
Φίλε Κ.Κ., γνωρίζεις καλά πως εδώ το πνεύμα είναι κάπως ... ανάλαφρο, με δόσεις φαιδρότητας και χιούμορ. Ασφαλώς και δεν υιοθετώ στα σοβαρά την άποψη "μπερδέψτε ιδές, αξίες κλπ με κώλους και βρακιά προκειμένου να πουλήσουμε"! Αλλά δεν πρέπει να αγνούμε και την πραγματικότητα: αν δεν είμαστε σύντομοι και απόλυτα σαφείς, θα βρίσκουμε αυτιά και καρδιές θεόκλειστες...
Πού είχες χαθεί βρε Άννα-Μαρία; Ανησυχήσαμε...
Αφού συμφωνούμε για την ποίηση, σύντομα θα έχουμε Καβάφη με προσωπικά μου σχόλια. Θα περιμένω και τα δικά σας...
Ο Καβάφης είναι ατελείωτος! Θα έχουμε πολλά να πούμε. Και φυσικά ας κοπιάσει μετά και ο Παλαμάς, έτσι για να ζυγιάσουμε. Ρίχνω λοιπόν τον πρώτο Καβάφη που σου ταιριάζει φίλε Ασκαρδαμυκτί:
"Προσπάθησε να τα φυλάξεις, ποιητή,
όσο κι αν είναι λίγα αυτά που σταματιούνται.
Του ερωτισμού σου τα οράματα.
Βαλ΄τα, μισοκρυμένα, μες τες φράσεις σου.
Προσπάθησε να τα κρατήσεις, ποιητή,
όταν διεγείρονται μες το μυαλό σου
την νύχτα ή μες την λάμψι του μεσημεριού".
Υ.Γ. Συγνώμη για το μονοτονικό.
Ανώνυμε Έλληνα, είσαι άπαιχτος!
Ότι και να πω είναι λίγο... Στο τσεπάκι σου το είχες;
Αποκωδικοποίηση....: θρησκειών, μυθολογιών, ψυχής, σιωπής,.....
Σχηματοποίηση λόγου ("ποιημάτων" μου), κοσμογονία, θεογονία,....
URL : www.siopi.gr
Γεια.....
ΔΥΟ ΧΙΛΙΑΔΕΣ ΧΡΟΝΙΑ ΧΡΙΣΤΙΑΝΙΣΜΟΥ
(Διάλογος ανάμεσα σε δυο φίλους που έγινε το 1998)
Α. Πού ήσουνα φίλε μου και χάθηκες για δυο βδομάδες;
Β. Στην Αιώνια Πόλη φίλε μου,στη Ρώμη-πήγα να δω από κοντά τις
προετοιμασίες για το γιορτασμό του δύο χιλιάδες.
Α. Γιορτασμό του δύο χιλιάδες; Τι εννοείς;
Β. Μη μου πεις πως δεν ξέρεις.
Α. Ε λοιπόν στο λέω-δεν ξέρω γιατί μιλάς.
Β. Μιλάω για το γιορτασμό των γενεθλίων του χριστιανισμού που θα γίνει στη Ρώμη.
Α. Βρε καλά λες! Για σκέψου..δύο χιλιάδες χρόνια από τη γέννηση του
Χριστού! Δύο χιλιάδες χρόνια χριστιανισμός!..
Β. Μάλιστα.Δεν είναι υπέροχο;
Α. Υπέροχο λέει..Θαυμάσιο!
Β. Γι αυτό σου Λέω.Πήγα λοιπον εκεί για να δω τι ετοιμάζουν.
Α. Και είδες;
Β. Και βέβαια είδα.Είδα.άκουσα,συζήτησα με τους υπευθύνους,πήρα
συνεντεύξεις από πολλούς απ' αυτούς,πήρα αντίγραφα των σχεδίων των φαντασμαγορικών θεαμάτων που πρόκειται να προβληθούν...
Α. Τι μου λες...Αλλά έχω κι εγώ μεγάλη περιέργεια να μάθω τι πρόκειται να γίνει εκεί.Πες μου σε παρακαλώ,γιατί ποιος ξέρει,δυο χρόνια έχουμε ακόμα ως τότε,μπορεί κάτι να συμβεί και να μην μπορέσω να τα δω.
Β. Ω Φίλε μου! Είναι τόσα πολλά και θαυμαστά τα όσα ετοιμάζουν,που δεν έχω το χρόνο που χρειάζεται για να στα περιγράψω.Σε τρεις μήνες όμως θα κυκλοφορήσει το βιβλίο που γράφω σχετικά μ' αυτά και τότε θα τα δεις όλα εκεί μεσα με τις λεπτομέρειες και με την περιγραφή που αξίζει σε τέτια καταπληκτικά και
σπάνια γεγονότα.Έχω αρχίσει να γράφω το βιβλίο μου αυτό απ' όταν ήμουνα στη Ρώμη και τα τρία του πρώτα κεφάλαια βρίσκονται κιόλας στο τυπογραφείο.
Α. Σε παρακαλώ μη με βάζεις στην ίδια κατηγορία με τους άλλους.Είμαι ένας από τους καλλίτερους φίλους σου.Πες μου κάτι,γενικά έστω και μόνο τα σπουδαιότερα.Να,είμαστε κιόλας στο καφφνείο μπροστά.Πάμε και πίνοντας τον καφφέ μας μου τα λες.
Β. Αφού το θέλεις τόσο,πάμε φίλε μου.Ύστερα έχω κουραστεί πολύ αυτές τις μέρες με τη συγγραφή.Μιλώντας ελεύθερα για λίγο θα με ξεκουράσει.
Α. Πες μου λοιπόν.Λέγε...
Β. Πάντα ανυπόμονος...Λοιπόν,στη Ρώμη θα γίνει μία μεγάλη έκθεση των επιτευγμάτων του χριστιανισμού,της επίδρασης που είχε πάνω στους ανθρώπους,της αλλαγής που έφερε στην ανθρωπότητα.
Α. Μάλιστα.Και δε μου λες,θα γιορταστεί και ο ορθόδοξος χριστιανισμός και ο προτεσταντικός ή μόνο ο καθολικός;
Β. Ο χριστιανισμός στο σύνολό του.Αλλά το βάρος θα δοθεί στον
καθολικισμό.
Α. Λοιπόν;
Β. Λοιπόν ολόκληρη η Ρώμη θα είναι τότε ένα μεγάλο μουσείο που θα αναδεικνύει το θρίαμβο του χριστιανισμού .Δημόσια κτίρια,κοινόχρηστοι χώροι,δρόμοι,μεγάλα σπίτια,όλα θα επιστρατευτούν και θα γίνουν εκθετήριοι χώροι ή χώροι στησίματος τεράστιων πανώ ή φωτεινών κινουμένων σχεδίων.Θα σου πω τα πιο σπουδαία.
Και πρώτα το Κολοσσαίο.Ολόκληρο θα μετατραπεί στη φάτνη που γεννήθηκε ο Χριστός.Γιγάντιοι βοσκοί με τεράστια αρνάκια θα γονατίζουν ευλαβικά μπροστά στο νεογέννητο.Οι μάγοι θα φτάνουν με τις καμήλες τους και με δώρα στα χέρια.Όλα αυτά σχηματισμένα με πελώριες φντασμαγορικές φωτεινές γραμμές και κινούμενα σαν να 'ταν ζωντανά.Το σπήλαιο θα 'ναι φτιαγμένο με τιτάνιο που θα 'ρθει από την Αυστραλία,μέταλλο ανθεκτικό και ελαφρύ.Το αστέρι πάνω από τη σπηλιά θα έχει το σχήμα της ατομικής βόμβας αμέσως μετά την έκρηξή της,δηλαδή θα είναι ένα τεράστιο μανιτάρι,γιατί καθώς μου εξήγησαν οι υπεύθυνοι της διαμόρφωσης του Κολοσσαίου,το φως που σκορπίζει η ατομική βόμβα είναι το ισχυρότερο που έχουμε και που έτσι πλησιάζει πιο πολύ στη λάμψη του υπέρλαμπρου αστεριού της φάτνης.Άγγελοι θ' ανεβοκατεβαίνουν μια ψηλή σκάλα ψάλλοντας(οι λέξεις θα κυματίζουν ταυτόχρονα ψηλά στον αέρα φωτεινές):"Δόξα εν υψίστοις θεώ και επί γης πόλεμος εν ανθρώποις δυστυχία".
Α. Γιατί αυτή η αλλαγή στο δοξαστικό;
Β. Γιατί δεν μπορούνε να πούνε ψέμματα σε μια τέτια επέτειο,λένε.Πάμε στον κίονα του Τραϊανού.Πάνω σ' αυτόν θα 'χει στηθεί ένας ουρανομήκης Χριστός,που με ανοιχτά χέρια,θα ευλογεί ή θα προσύχεται.Και τα δυο μπορείς να τα υποθέσεις.Μπροστά του μια κατακόκκινη καρδιά πνιγμένη στο αίμα της,διαπερασμένη από ένα σπαθί.Το αίμα,που θα τρέχει σαν ποτάμι από την πληγή,κατρακυλώντας θ' αναλύεται σε χοντρές παχιές κόκκινες στάλες.Και πάνω ακριβώς από την καρδιά γραμμένο:"Ο Χριστός είναι αγάπη".
Α. Ναι.
Β. Στην αψίδα του αγίου Κωσταντίνου..αλλά όχι,παρέλειψα κάτι άλλο που έρχεται μετά από τη σειρά των εκθεμάτων και που είναι μια πραγματικά πολυδάπανη και συναρπαστική σύνθεση.Πρόκειται για μια παράσταση του Ηρώδη που,επικεφαλής των στρατιωτών του,δειχνει με μανία παιδάκια στην αγκαλιά της μάνας τους,προς τα οποία ορμάνε στρατιώτες και τα αποκεφαλίζουν.Το αίμα κυρίαρχο κι εδώ.Μερικές σταγόνες του πετάγονται τώρα πολύ πάνω και δεξιά και προβάλλονται πάνω στο λευκό φόρεμα της αγίας Ελένης του επόμενου συμπλέγματος.
Στην αψίδα του Μεγάλου και αγίου Κωσταντίνου,θα στηθεί μια μεγάλη και τρισδιάστατη,φωτεινή πάντοτε,εικόνα του ομώνυμου αγίου.Θα έχει τέσσερα χέρια,από τα οποία τα τρία θα κρατάνε σπαθί και το τέταρτο σταυρό.Με το ένα από τα τρία σπαθοφόρα χέρια του θα δολοφονεί το γιο του Κρίσπο,με το άλλο τοN Λικίνιο,και με το τρίτο τον Λικινιανό.Η λεζάντα της σύνθεσης θα είναι:"Γίνε κι εσύ άγιος-μπορείς".
Α. Καταπληκτικό!
Β. Στάσου,έχει κι άλλο κομμάτι αυτό το σύμπλεγμα.Ο άγιος Κωσταντίνος κουβεντιάζει με την αγία Ελένη γυρίζοντας το κεφάλι του κάθε τόσο προς αυτήν.Μέσα σε τετράγωνο πλαίσιο είναι γραμμένη η κοσμοϊστορική
και κοσμοσωτήρια συνομιλία τους.Λέει ο ωσταντίνος: οι μπάσταρδοι οι χριστιανοί θα με ρίξουνε.Του λέει η αγία Ελένη:Κάνε τους δικούς σου.Πώς;ρωτάει ο άγιος Κωσταντίνος.Και η αγία Ελένη:Βαφτίσου χριστιανός.Και κυκλικά γύρω από το διάλογο,με κυλιόμενα γράμματα:"Βοήθησε κι εσύ στην εξάπλωση του χριστιανισμού".
Α. Ωραία πράγματα!
Β. Ωραιότατα.Φαντάσου ότι εγώ τα σχέδιά τους είδα μόνο και έμεινα κατάπληκτος.Σκέψου πώς θα είναι όταν υλοποιηθούν τα σχέδια αυτά.
Α. Χριστέ μου βοήθησέ με να μπορέσω να τα δω..Μετά;..
Β. Μετά,στρέφοντας τη ματιά του λίγο αριστερά,θα βλέπει κανείς να ξεκινάει από τα ερείπια του Παλατίνου μια φωτεινή γραμμή,που περνώντας πάνω από τα πρόσθια εξαρτήματα του Βατικανού.από τα παλάτια Φαρνέζε και Ντόρια και από το Εθνικό Μουσείο,θα τελειώνει στην Γκαλλερία Κορσίνι.Την είπα φωτεινή
γραμμή,αλλά δεν πρόκειται για γραμμή γιατί παίρνει διάφορα σχήματα και αλλάζει διάφορα μεγέθη στη διαδρομή της,ανάλογα με τις ανάγκες της έκθεσης.Η αρχή της γραμμής είναι το Άγιο Πνεύμα,που κατεβαίνει σαν χείμαρρος φωτιάς από τον ουρανό και που φτάνοντας στα κεφάλια των Αποστόλων συμμαζεύεται σε μια
μικρή φλόγα που σημαδεύει και τους χτυπάει ίσια στην πάλαι ποτέ μεγάλη πηγή του κρανίου τους.Κατόπι,αφού τους φωτίσει ολόκληρους,βγαίνει από το πίσω μέρος του κρανίου τους σαν μια λεπτή γραμμή ,που σιγά σιγά όσο προχωρεί παχαίνει,ογκώνεται και πετάει φλόγες γύρω.Και φτάνοντας πάνω από τη Γκαλλερία Κορσίνι έχει γίνει μια μεγάλη φωτιά που μέσα της η Ιερή Εξέταση καίει τους αιρετικούς.Με αυτή τη σύλληψη δείχνεται χωρίς αμφιβολία πως οι φωτιές μέσα στις οποίες οι καθολικοί έκαιγαν τους αιρετικούς είναι η συνέχεια της φλόγας του Αγίου Πνεύματος,και,άραγε απόλυτα δικαιωμένες.
Α. Βέβαια.
Β. Πάνω από αυτή την παραπάνω φωτεινή γραμμή και στο ύψος της πορειας της ανάμεσα Παλατίνου και Βατικανού,βρίσκεται η εικόνα του Πάπα Ιννοκέντιου του Γ', που στέλνει στις Επισκοπές επιτρόπους ειδικούς στην ανακάλυψη αιρετικών.Είναι τόσο λεπτοδουλεμένη και έχει τόσο βαθύ νόημα αυτή η εικόνα!Το κεφάλι του κάθε επιτρόπου,που ξεκινάει γεμάτος περηφάνεια για την αποστολή που του ανατέθηκε,είναι το νύχι καθενός από τα δάχτυλα των χεριών του Πάπα.
Πάνω από το φωτεινό αυτό ποτάμι και στη διαδρομή του από το Βατικανό μέχρι το παλάτι Φαρνέζε,με φλόγες που ξεπηδούν επίτηδες απ' αυτό,είναιγραμμένο:EXTRIRPANTA.Και με τον ίδιο τρόπο,μεταξύ Φαρνέζε
και Ντόρια: DIRECTORUM INQUISITORUM.Πιο πέρα...
Α. Στάσου στάσου..Τι σημαίνουν αυτές οι λέξεις;
Β. EXTRIRPANTA είναι η περίφημη βούλλα που εξέδωσε ο Πάπας Ιννοκέντιος ο Δ ' και που περιέχει το πλήρες κείμενο σύστασης και οργάνωσης της Ιερής Εξέτασης,σαν να λέμε τη ληξιαρχική πράξη γέννησής της.Και DIRECTORUM INQUISITORUM.θα πει:οδηγός του καλού ιεροεξεταστή.
Πιο πέρα λοιπόν,πάνω από την Ποντιφικική Ακαδημία ο Πάπας Λέων ο Ι',καθισμένος σε περίλαμπρο θρόνο,έχει απλωμένα και τα δυο του χέρια.Με το δεξί δίνει τα συχωροχάρτια και με το αριστερό εισπράττει τα χρήματα.Δίπλα του μια ταμπέλλα;"Βλασφημία-59.99 φράγκα.Κλοπή-299.99 φράγκα.Φόνος-
1499.99 φράγκα. Με μια κλοπή κι ένα φόνο δώρο μία βλασφημία".
Και βλέπεις ανθρώπους να συνωστίζωνται ποιος να πρωταγοράσει.Και πάνω από τον Πάπα στέκει χαμογελώντας και θαυμάζοντας ο FUGGER.
Α. Δεν ξέρω ποιος είναι ο Φούγκερ,μα προχώρησε.
Β. Κόλλησε η γλώσσα μου.Παιδί,μια πορτοκαλλάδα!Λοιπόν πού ήμουνα;
Α. Έλεγες για τα συχωροχάρτια.
Β. Ναι. Και παντού όπου γυρίσεις βλέπεις -Πάπες.'Αλλους να καίν βιβλία,άλλους να καίνε ανθρώπους ζωντανούς,να κλέβουν,να μοιχεύουν,Ό,τι βάλεις με το μυαλό σου το βλέπεις.Θα σου πω μόνο για τον Πάπα Αλέξανδρο τον έκτο.Ντυμένος με όλα τα παπικά του άμφια,σκύβει και προσκυνάει τη μαιτρέσσα του,την παντρεμμένη Ιουλία Φαρνέζε,τη γνωστή σε όλη τη Ρώμη με την επωνυμία "Τζούλια λα μπέλλα",ενώ αυτή
μισόγυμνη,σκύβει κάθε τόσο και χαϊδεύει με το χέρι της τ' απόκρυφα του Πάπα,βογγώντας από ευχαρίστηση κάθε φορά.Ο Πάπας όταν ζούσε είχε επιστρατεύσει το ζωγράφο Πιντουρίκιο να τους ζωγραφίσει σ' αυτή τη στάση,αυτόνε σαν Πάπα όπως και ήταν,και την ερωμένη του σαν Παναγία.Κάθε φορά που η Τζούλια τον χαϊδεύει,ο Πάπας μουγκρίζει:Παναγίτσα μου..
Α. Πού μπορεί αλήθεια να οδηγήσει η μεγάλη πίστη!..Όμως μέχρι τώρα οι καθολικοί μόνο προβάλλονται.Οι ορθόδοξοι;Οι διαμαρυτυρόμενοι;
Β. Έχεις δίκιο,τη μερίδα του λέοντος την έχει ο καθολικισμός,Από ορθοδοξία έχει ένα Δεσπότη που διακορεύει ένα δεκάχρονο κορίτσι.Από κάτω διαβάζεις:
Προικοδότησις απόρων κορασίδων.Όσο για τους διαμαρτυρόμενους, παρουσιάζεται ο Καλβίνος μέσα στην κρεββατοκάμαρα ενός κατοίκου της Γενεύης.να παρατηρεί μ' ένα μεγεθυντικό φακό ένα αντρόγυνο που κάνει έρωτα.Στο άλλο χέρι κρατάει τη Γραφή για να βλέπει αν η σεξουαλική πράξη γίνεται σύμφωνα με τις επιταγές της ή όχι.Δίπλα του ο δήμιος με το τσεκούρι στο χέρι για την περίπτωση που αποδειχτεί ότι το αντρόγυνο αμάρτησε.Αυτά δειγματοληπτικά για τους καθολικούς και τους διαμαρτυρόμενους.Υπάρχει όμως κι ένα σύμπλεγμα που αφορά σε όλο το χριστιανισμό και που θα απλώνεται πάνω από τη βίλα Αλμάνι,το Καπιτώλιο και το Αντικουάριο.Αριστερά καθώς κυττάζουμε,θα είναι οι προ Χριστού άνθρωποι,να χαίρωνται τη ζωή με όλες τους τις αισθήσεις,και ν' αγωνίζωνται ενάντια σε κάθε καταπιεστή τους.Αριστερά τους ο Χριστός λέγοντας:Αν κάποιος σας ραπίσει από τη μια παρειά,στρέψετέ του και την άλλη.
Αριστερά του Χριστού ο κόσμος μετά από κείνον.Άνθρωποι κακομοίρηδες,με πρησμένα μάγουλα,με κορμιά ασθενικά,αποθέτουν τα λίγα χρήματα που έχει καθένας τους μέσα σε μια σακκούλα γεμάτη χρυσάφι.Πάνω από τη σακκούλα πλούσιοι χαμογελάνε ευτυχισμένοι,ενώ ο πρώτος στη σειρά από αυτούς,που βρίσκεται δίπλα στο Χριστό,ακουμπάει με οικειότητα το χέρι στον ώμο του λέγοντάς του;Είναι αλήθεια-είσαι ο σωτήρας μας.
Α. Τα ένιωσα όλα σαν να τα 'βλεπα ζωντανά.Όμως σε μια τέτιαν επέτειο θα περίμενε κανείς να προβληθεί και κάτι καλό του χριστιανισμού.
Β. Έχεις δίκιο.Η Επιτροπή γιορτασμού όμως έχει προβλέψει και γι αυτό-έχει προκηρύξει διαγωνισμό με βραβείο εκατό χιλιάδες δολλάρια για όποιον της υποδείξει κάτι καλό του που έκανε ο χριστιανισμός.
Α. Έχω μιαν ιδέα.
Β. Τότε έχεις εκατό χιλιάδες δολλάρια.Πες την.
Α. Ν γραφτεί,ψηλότερα από όλα τ΄άλλα με μεγάλα γράμματα,Αγαπάτε Αλλήλους.
Β. Σε πρόλαβαν.Το 'χουν γράψει κιόλας κάτω από μια σύνθεση που παρουσιάζει τους λαούς της γης όλων των μετά Χριστόν εποχών να αλληλοσπαράζωνται μανιασμένα.Αλλά αρκετά.Πάμε να φύγουμε γιατί με περιμένει το
βιβλίο.
Α. Να φύγουμε αλλά πρώτα να μου πεις ένα δυο ακόμα. Σε παρακαλώ...
Β. Το Εθνικό Μουσείο θα διασκευαστεί σε Μουσείο Σταυροφοριών.
Σε πίνακες θα δείχνωνται όλες οι καταστροφές,οι λεηλασίες,οι καταστροφές και οι ωμότητες των σταυροφόρων.Ο Χριστός θα ευλογεί κάθε αιματοβαμμένο σύνολο,λέγοντς διάφορα λόγια προτρεπτικά και ενθαρρυντικά των κτηνωδιών του.Τη φορά αυτή ο Χριστός θα μιλέι με στίχους. Στίχους λιτούς και επιγραμματικούς.Θυμάμαι ένα μικρό ποιηματάκι του:
Βιάστε,κάψτε,καταστρέψετε,σκοτώστε
και το λόγο μου στους άπιστους διαδώστε.
Κι όποιος άπιστους σκοτώσει εκατό
οι αμαρτίες του θα σβύσουν στο λεφτό.
Κι όποιος πάνω από χίλιους ξεκοιλιάσει
στον πατέρα μου τ΄ορκίζομαι-θ' αγιάσει.
Α. Από ένα Ποιητή θα περίμενα ένα καλλίτερο ποίημα.
Β. Έλα τώρα,δεν το 'γραψε ο Χριστός,άλλοι το βάλανε στα χειλια του. Και μη διακόψεις πάλι αν θέλεις να τελειώνουμε έχοντας ακούσει όσο περισσότερα γινόταν στο λίγο χρόνο που διαθέτω γι αυτό.
Α. Συγνώμη,λέγε.
Β. Στης παλιάς αγοράς το χώρο θα στηθούν μαρμάρινα συμπλέγματα που θα δείχνουν πόσο αγαπούν το Χριστό οι μεγάλοι τελετάρχες του.Το πιο αποκαλυπτικό και ωραίο είναι αυτό:Ο Πάπας τραβάει το Χριστό από το ένα χέρι και ο Πατριάρχης από το άλλο.Ο Λούθηρος δαγκώνει το δεξί χέρι του Πάπα και ο Καλβίνος το αριστερό.Σκυλιά και λύκοι-οι αιρετικοί-τραβάνε το Χριστό από όπου μπορούν,θέλοντας να του αποσπάσουν καθένας ένα κομμάτι.Πάπας και Πατριάρχης κλωτσάνε τα σκυλιά,ενώ ταυτόχρονα ο Πατριάρχης χαμογελάει όλο γλύκα στο Λούθηρο. Και ο Χριστός μόλις ανασαίνοντας:"Πάτερ,εις χείρας σου ξναπαραδίδω το
πνεύμα μου".
Και τώρα το τελευταίο και μη μου ζητήσεις άλλο.Στην απλωσιά του χώρου του παλαιού υδραγωγείου.Πάνω σε θράκα ψήνεται ένας άνθρωπος στη σούβλα.Γύρω του,με πηρούλια και με μαχαίρια στα χέρια,τσιμπώντας μεζεδάκια από το ψητό και κουτσοπίνοντας,βρίσκονται σε πρώτο πλάνο οι άγιος Αυγουστινος,άγιος Λέων ο Α',άγιος Ιερωνυμος,άγιος Γρηγόριος,άγιος Θωμάς ο Ακινάτος,Πάπας Λέων ο Ι' ,Πάπας Ιωάννης ο Γ ',άγιος Κωσταντίνος,Φρειδερίκος ο Β' ,μέγας Θεοδόσιος,Ονώριος,Αρκάδιος,και ο νέος Θεοδόσιος,και σε δεύτερο πλάνο περιμένοντας τη σειρά τους να τσιμπήσουν,πλήθος άλλων αγίων,οσίων και αυτοκρατόρων.Όλοι αυτοί κινούνται με το σύστημα του ανοιγοκλεισίματος των φωτεινών τους γραμμών που αποτελούν τα περιγράμματά τους.Κάθε τόσο μια φωνή ακούγεται να ρωτάει:"Γιατί;" Τότε όλοι στρέφουν προς τον αθέατο ερωτώντα και
λένε:"Είναι αιρετικός".Ο Ιωάννης ο Χρυσόστομος κάθεται μόνος παράμερα χωρίς να διασκεδάζει ιδιαίτερα,λέγοντας με απολογητικό ύφος:"Εγώ δεν τρώω-μόνο ξύλα εμάζεψα για τη φωτιά".
Γεια σου.
Α. Γεια σου.
Δημοσίευση σχολίου