Πώς είναι να προσεύχεσαι στη Λεωφόρο Νιέφσκι;

Ο Μεγάλος Πέτρος έβλεπε την ανάγκη της Ρωσίας ν’ ανοίξει ένα παράθυρο στην Ευρώπη.
Κι αποφάσισε να χτίσει μια νέα πρωτεύουσα, στις όχθες του ποταμού Νέβα, στο βάθος του Φιλανδικού κόλπου, και μέσω της Βαλτικής να επικοινωνεί με τ’ αναπτυγμένα βιομηχανικά και εμπορικά κράτη...
Ο τόπος που διάλεξε ήταν δύσκολος. Γεμάτος έλη και δάση. Αλλά δεν δίστασε να ρίξει τον πρώτο θεμέλιο λίγο, τον Μάη του 1703, και μέσα σε λίγα χρόνια ξεπήδησε η Αγία Πετρούπολη, η «Βενετία του Βορρά», αυτή που αργότερα οι κομμουνιστές μετονόμασαν σε Λένιγκραντ...
Οι δυο πρώτες πρωτεύουσες των Ρώσων είχαν τα δικά τους ξακουστά μοναστήρια: το Κίεβο τη Λαύρα Πετσέρσκι κι η Μόσχα την Τρόιτσκο-Σεργιέφσκι. Έπρεπε κι η Πετρούπολη ν’ αποκτήσει το δικό της, και μάλιστα να ξεπεράσει σε φήμη όλα τα προηγούμενα.
Συνήθως πρώτα εγκαθίστανται σ’ ένα τόπο κάποιοι μοναχοί και αργότερα γίνεται το μοναστήρι. Εδώ, όμως, ο Μεγάλος Πέτρος έκανε το αντίστροφο. Πρώτα έχτισε ένα μεγαλοπρεπές συγκρότημα με 12 μεγάλες εκκλησιές, και μετά άρχισε να μαζεύει τους εκλεκτότερους μοναχούς απ’ όλη την αυτοκρατορία του.
Και το μοναστήρι το αφιέρωσε στον ήδη αγιοποιηθέντα ηγεμόνα Αλέξανδρο Νιέφσκι, που στην ίδια περιοχή είχε νικήσει τους Σουηδούς!
Γενικά, οι αγιοποιήσεις εθνικών ηρώων με αναγουλιάζουν. Το ίδιο και τα «μοναστήρια του δοκιμαστικού σωλήνα», που δεν έχουν καμία παράδοση...
Το πρωί επισκέφτηκα το σπίτι του Νοστογιέφσκι που λειτουργεί ως μουσείο. Ο Φιοντόρ μπορεί να γεννήθηκε στη Μόσχα, αλλά εδώ έζησε την περισσότερη ζωή του. Και θάφτηκε στο κοιμητήριο του μοναστηριού. Οι Ρώσοι πάντα πίστευαν πως αν θαφτούν κάτω απ’ τα καμπαναριά μιας μονής θα εξασφαλίσουν το ... αιώνιο μέλλον τους!
Στη συνέχεια, επίτηδες δεν πήρα συγκοινωνία, για να πάω με τα πόδια στην Αλεξαντρόφσκαγια Λαύρα. Ήθελα να περπατήσω τη Λεωφόρο Νιέφσκι, απ’ όπου πέρασε η πομπή της κηδείας του μεγάλου Ρώσου συγγραφέα πριν 130 χρόνια...
Φοιτητές απ’ όλες τις Σχολές της Πετρούπολης διάβαζαν τους ψαλμούς με τρεμάμενη απ’ τη συγκίνηση φωνή. Οι περισσότεροι ήταν άθεοι κι εχθροί της Εκκλησίας. Δικαιολογημένη η έκπληξη του τότε Μητροπολίτη της πόλης: «Τι μαγική δύναμη πρέπει να ’χε ο μακαρίτης για να μπορέσει να φέρει αυτούς τους νέους τόσο κοντά στο Θεό;»...
Καθώς περπατούσα, κατανύχθηκα! Το ξέρω πως είμαι αδύναμος και ασταθής χαρακτήρας.
Γονάτισα στην άκρια του δρόμου και προσευχήθηκα...
«Θεέ μου, φύλαξέ με απ’ τον πλούτο και τη φτώχεια»...
Κάποια στιγμή έφτασα και στον τάφο του Ντοστογιέφσκι.
Και διάβασα το επίγραμμα, χαραγμένο στη παλαιοσλαυική γλώσσα: «ο κόκκος του σίτου, όταν αποθάνει πολύν καρπόν φέρει»...