Αναφερθήκαμε χθες στον παραλογισμό του διορισμού του θρησκευτικού ηγέτη της μουσουλμανικής μειονότητας απ’ το ελληνικό κράτος. Και κάναμε την ευχή να καθιερωθεί σύντομα το δικαίωμα εκλογής όλων ανεξαίρετα των θρησκευτικών ηγετών της χώρας μας από τα μέλη της κάθε θρησκευτικής κοινότητας.
Βέβαια ο αρχιεπίσκοπος και οι επίσκοποι της Ορθόδοξης ελληνικής εκκλησίας δεν είναι διορισμένοι αλλά εκλέγονται από ένα ολιγάριθμο σώμα (την Ιερά Σύνοδο) που ουσιαστικά είναι αποκομμένο από τον πιστό λαό και στερείται δημοκρατικής νομιμοποίησης.
Όσο κι αν σήμερα μας φαίνεται παράδοξο, οι ρίζες της εκκλησιαστικής μας οργάνωσης είναι δημοκρατικές. Και για να μην πάμε πολλούς αιώνες πίσω, ας αρκεστούμε σε ότι ίσχυε στην εκκλησία μας στις αρχές του 20ου αιώνα. Σύμφωνα λοιπόν με τη νομοθεσία του 1910 και 1923, η εκλογή των εφημερίων ακολουθούσε την εξής διαδικασία: Για να καταστεί κάποιος υποψήφιος εφημέριος μιας ενορίας έπρεπε η σχετική αίτηση να υποβάλλεται απ’ το 1/10 τουλάχιστον των ενοριτών. Ακολούθως, ο τοπικός αρχιερέας, αφού έλεγχε τα τυπικά προσόντα των υποψηφίων, προκήρυσσε εκλογές στον αντίστοιχο ενοριακό ναό στις οποίες συμμετείχαν όλοι οι ενορίτες βάσει ειδικών εκλογικών καταλόγων. Επιτυχών ήταν ο υποψήφιος που πλειοψηφούσε σχετικά εφόσον συγκέντρωνε τις ψήφους τουλάχιστον του 1/3 των εγγεγραμμένων. Σε αντίθετη περίπτωση η εκλογές επαναλαμβάνονταν την επόμενη Κυριακή και εκλέγονταν όποιος συγκέντρωνε το 1/6 των εγγεγραμμένων εκλογέων. Τη δημοκρατικότατη αυτή διαδικασία κατήργησε η δικτατορία του Μεταξά το 1940 που καθιέρωσε την επιλογή των εφημερίων απευθείας από τον επιχώριο Μητροπολίτη.
Εύλογα λοιπόν αναρωτιέται κανείς: αν η ελληνική κοινωνία ήταν πριν 100 χρόνια ώριμη να εκλέγει τους εφημερίους της, γιατί σήμερα να μην της αναγνωριστεί το δικαίωμα να εκλέγει δημοκρατικά όχι μόνο τους εφημερίους αλλά και τους επισκόπους και τον αρχιεπίσκοπο; Μήπως γιατί το κύκλωμα της εκκλησιαστικής ηγεσίας πρέπει για κάποιους λόγους να παραμένει «κλειστό» και ελεγχόμενο;
Αν οι «ποιμένες» μας θεωρούν τον δημοκρατικό τρόπο εκλογής τους ... πολύ «κοσμικό» και ως τέτοιον απορριπτέο, δεν έχουν παρά να προτιμήσουν αυτόν που υποδεικνύει η Αγία Γραφή στις Πράξεις Αποστόλων (κεφ Α, 26), δηλ την δια κλήρου εκλογή τους.
Βέβαια ο αρχιεπίσκοπος και οι επίσκοποι της Ορθόδοξης ελληνικής εκκλησίας δεν είναι διορισμένοι αλλά εκλέγονται από ένα ολιγάριθμο σώμα (την Ιερά Σύνοδο) που ουσιαστικά είναι αποκομμένο από τον πιστό λαό και στερείται δημοκρατικής νομιμοποίησης.
Όσο κι αν σήμερα μας φαίνεται παράδοξο, οι ρίζες της εκκλησιαστικής μας οργάνωσης είναι δημοκρατικές. Και για να μην πάμε πολλούς αιώνες πίσω, ας αρκεστούμε σε ότι ίσχυε στην εκκλησία μας στις αρχές του 20ου αιώνα. Σύμφωνα λοιπόν με τη νομοθεσία του 1910 και 1923, η εκλογή των εφημερίων ακολουθούσε την εξής διαδικασία: Για να καταστεί κάποιος υποψήφιος εφημέριος μιας ενορίας έπρεπε η σχετική αίτηση να υποβάλλεται απ’ το 1/10 τουλάχιστον των ενοριτών. Ακολούθως, ο τοπικός αρχιερέας, αφού έλεγχε τα τυπικά προσόντα των υποψηφίων, προκήρυσσε εκλογές στον αντίστοιχο ενοριακό ναό στις οποίες συμμετείχαν όλοι οι ενορίτες βάσει ειδικών εκλογικών καταλόγων. Επιτυχών ήταν ο υποψήφιος που πλειοψηφούσε σχετικά εφόσον συγκέντρωνε τις ψήφους τουλάχιστον του 1/3 των εγγεγραμμένων. Σε αντίθετη περίπτωση η εκλογές επαναλαμβάνονταν την επόμενη Κυριακή και εκλέγονταν όποιος συγκέντρωνε το 1/6 των εγγεγραμμένων εκλογέων. Τη δημοκρατικότατη αυτή διαδικασία κατήργησε η δικτατορία του Μεταξά το 1940 που καθιέρωσε την επιλογή των εφημερίων απευθείας από τον επιχώριο Μητροπολίτη.
Εύλογα λοιπόν αναρωτιέται κανείς: αν η ελληνική κοινωνία ήταν πριν 100 χρόνια ώριμη να εκλέγει τους εφημερίους της, γιατί σήμερα να μην της αναγνωριστεί το δικαίωμα να εκλέγει δημοκρατικά όχι μόνο τους εφημερίους αλλά και τους επισκόπους και τον αρχιεπίσκοπο; Μήπως γιατί το κύκλωμα της εκκλησιαστικής ηγεσίας πρέπει για κάποιους λόγους να παραμένει «κλειστό» και ελεγχόμενο;
Αν οι «ποιμένες» μας θεωρούν τον δημοκρατικό τρόπο εκλογής τους ... πολύ «κοσμικό» και ως τέτοιον απορριπτέο, δεν έχουν παρά να προτιμήσουν αυτόν που υποδεικνύει η Αγία Γραφή στις Πράξεις Αποστόλων (κεφ Α, 26), δηλ την δια κλήρου εκλογή τους.
3 σχόλια:
δηλαδή φίλε μου πιστεύεις πως αν γινόταν εκλογές δεν θα έβγαινε πάλι αρχιεπίσκοπος ο Χριστόδουλος;
Άποψη μου είναι πως η πολιτεία πρέπει να επιβάλλει μια μορφή εσωτερικού δημοκρατικού ελέγχου σε όλες τις θρησκευτικές συσσωματώσεις. Αυτό μπορεί να το πετύχει όχι κάνοντες τις συσσωματώσεις αυτές κράτος, όπως γίνεται σήμερα με Ορθόδοξους και Μουσουλμάνους της Θράκης, αλλά στα πλαίσια ενός "βελούδινου χωρισμού", όπου όσοι θρησκευτικοί εκπρόσωποι συμφωνούσαν σε ένα ενιαίο πλαίσιο δημοκρατικής λειτουργίας θα μπορούσαν τα τεθούν κάτω από κάποιο ειδικό καθεστώς π.χ. "Ειδικό Νομικό Πρόσωπο Ιδιωτικού δικαίου" και συνέχιση της κρατικής χρηματοδότησης υπό όρους. Όσοι δεν συμφωνούσαν θα αναγνωριζόταν απλά ως σωματεία, χωρίς καμιά μέριμνα από την πλευρά του κράτους.
Τέλος εδώ και τώρα πρέπει να σταματήσει η δικαστική δικαιοδοσία των μουφτήδων.
Άποψη μου είναι πως η πολιτεία πρέπει να επιβάλλει μια μορφή εσωτερικού δημοκρατικού ελέγχου σε όλες τις θρησκευτικές συσσωματώσεις. Αυτό μπορεί να το πετύχει όχι κάνοντες τις συσσωματώσεις αυτές κράτος, όπως γίνεται σήμερα με Ορθόδοξους και Μουσουλμάνους της Θράκης, αλλά στα πλαίσια ενός "βελούδινου χωρισμού", όπου όσοι θρησκευτικοί εκπρόσωποι συμφωνούσαν σε ένα ενιαίο πλαίσιο δημοκρατικής λειτουργίας θα μπορούσαν τα τεθούν κάτω από κάποιο ειδικό καθεστώς π.χ. "Ειδικό Νομικό Πρόσωπο Ιδιωτικού δικαίου" και συνέχιση της κρατικής χρηματοδότησης υπό όρους. Όσοι δεν συμφωνούσαν θα αναγνωριζόταν απλά ως σωματεία, χωρίς καμιά μέριμνα από την πλευρά του κράτους.
Τέλος εδώ και τώρα πρέπει να σταματήσει η δικαστική δικαιοδοσία των μουφτήδων.
Δημοσίευση σχολίου