Δευτέρα, Σεπτεμβρίου 27

Ιταλοί αντιφασίστες στον "κόκκινο Βύρωνα"!

Όταν η οικογένειά μου ήρθε απ' το Καρπενήσι στην Αθήνα, πιάσαμε ένα διαμερισματάκι στην οδό Κορυτσάς, δίπλα στην Αγιά Τριάδα του Βύρωνα.
Ο πατέρας μου με έγραψε στο 1ο Γυμνάσιο Βύρωνα, πίσω απ' το λόφο της Ανάληψης, το επονομαζόμενο και "κόκκινο σχολειό"! Και δεν ήταν υπερβολή. Δεν υπήρχε θρανίο που να μην είχε πάνω του χαραγμένο το σφυροδρέπανο. Ήταν η εποχή, σύντομη είν' αλήθεια, που οργανώθηκα στην ΚΝΕ...
Θυμάμαι πως όταν δεν είχα διαβάσματα είτε θα παρακολουθούσα τις προπονήσεις της Δόξας Βύρωνα είτε θα παίζαμε μπάλα στο γήπεδο του Εθνικού Αστέρα είτε θα πήγαινα σ' ένα γειτονικό καφενέ -εγώ το ενδεκάχρονο- όπου σύχναζαν γεροντίδια και διηγούνταν ιστορίες απ' την Κατοχή και τα Δεκεμβριανά.
Μπορεί να μην πολυκαταλάβαινα, αλλά τους άκουγα με το στόμα ανοιχτό. Ανάμεσα στις άπειρες ιστορίες τους είχα ακούσει και για τρεις στρατιώτες Ιταλούς που λιποτάκτησαν τον Φθινόπωρο του 1943 και κατατάχθηκαν εθελοντικά στον ΕΛΑΣ του Βύρωνα.
Το είχα ξεχάσει εντελώς μέχρι που έπεσε στα χέρια μου το βιβλίο του Ξενοφώντα Φιλέρη (που ως στιχουργός έγραψε μερικά απ' τα ωραιότερα τραγούδια του Κώστα Χατζή) "Οι σαλταδόροι του Βύρωνα". Στο βιβλίο αυτό με μεγάλη μου έκπληξη είδα ότι αναφέρονται οι τρεις Ιταλοί που από κατακτητές έγιναν αντιστασιακοί. Κι αφού συμπλήρωσα τα κομμάτια του παζλ που μου έλειπαν, λέω να καταγράψω με συντομία την ιστορία τους:
Ο Αρμάντο έλεγε πως ήταν βιομήχανος από τη Νάπολη. Κι όπως αποδείχθηκε μάλλον δεν ήταν ψέμα. Ήταν πολύ γκομενιάρης. Όσο υπηρετούσε στον φασιστικό στρατό, μαζί με τον οπλισμό του, είχε κι ένα τσουβάλι γόβες. Μ' αυτά έριχνε τα κοριτσόπουλα. Την έστηνε στο Σύνταγμα και τους χάριζε τη μία γόβα τη μια μέρα και τη δεύτερη την επόμενη. Έτσι διπλοπηδούσε!
Δεν ήταν καλός πολεμιστής και οι Βυρωνιώτες είχαν να λεν για την πολυλογία του.
Ο Αρμάντο τη γλύτωσε παρατρίχα στο μεγάλο μπλόκο των Γερμανών στο Βύρωνα, στις 7 Αυγούστου 1944, τότε που εκτελέστηκαν 11 πατριώτες.
Λίγο πριν την απελευθέρωση ο Αρμάντο ερωτεύτηκε μια κοπελιά στη Νέα Ελβετία του Βύρωνα. Την πήρε στην Ιταλία και παντρεύτηκαν. Δυστυχώς, η νύφη πέθανε πολύ νέα το 1947. Ο Αρμάντο την έφερε στην Ελλάδα και την ενταφίασε στο κοιμητήριο του Βύρωνα...
Ο Μάριο ήταν όμορφος, ψηλός κι αδύνατος. Προτιμούσε να παίζει το ακορντεόν του παρά να πυροβολάει. Σκοτώθηκε σε μια μάχη με τους Γερμανούς έξω ακριβώς απ' την Ανάληψη. Τον θάψανε μαζί με άλλους ΕΛΑΣίτες στο παρκάκι της Αγια-Τριάδας. Εκεί που ο Δήμος έχει φτιάξει κούνιες και παγκάκια. Σ' ένα απ' αυτά φίλησα και για πρώτη φορά στη ζωή μου το 1980...
Ο Αλεσάντρο ήταν κουλτουριάρης. Σιωπηλός και στοχαστικός. Διάβαζε συνεχώς.
Σε μια μάχη ανέβηκε στο καμπανιαριό του Προφήτη Ηλία στη Γούβα ως ελεύθερος σκοπευτής. Όταν οι ΕΛΑΣίτες του Βύρωνα υποχώρησαν προς τον Αϊ-Αρτέμη, κάτω απ' την πίεση των Γερμανών που ανέβαιναν απ' το Άλσος Παγκρατίου, ο Αλεσάντρο δεν πρόλαβε να τους ακολουθήσει.
Τον πυροβόλησαν και τον συνέλαβαν αιμόφυρτο. Κανείς δεν έμαθε τι απέγινε...


16 σχόλια:

Μάνα είπε...

απίστευτο. που ξετρυπώνεις όμως τέτοιες ιστορίες... μπράβο σου.

takis είπε...

Ρωτάει και η ΜΑΝΑ η κακομοίρα...
που τα ξετρυπώνεις..
απο τα γεροντίδια στον Βύρωνα καλή μου...με ανοιχτό το στόμα τους άκουγε...
στόμα που δεν λέει να κλείσει έκτοτε.....απο τη μία έκπληξη στην άλλη πάει, χρόνια τώρα...

Αυτό με τις γόβες ήρθε η ώρα να εφαρμοσθεί και σήμερα μου φαίνεται,
μνημόνιο - γόβες-γκόμενες..

Πάντως μου αρέσουν οι ιστορίες δίχως τέλος....

Ασκαρδαμυκτί είπε...

Νανούλι, είμαι της άποψης πως μόνο απ' τα βιβλία δεν μπορείς να μάθεις την αληθινή ιστορία.
Π.χ. τι να μας πουν 1000 βιβλία για τις μάχες των Δεκεμβριανών μπροστά σε έναν που συμμετείχε σ' αυτές;
Θυμάμαι ένα γεροντίδιο που μου έλεγε πως τα "σύνορα" ήταν στο Παναθηναϊκό Στάδιο. Μπροστά περνούσε ο Ιλισός που χώριζε τα αντίπαλα στρατόπεδα.
Αυτός ήταν οχυρωμένος σε έναν λάκο με βατράχια (εκεί που σήμερα είναι το φιλοτελικό μουσείο) που το έλεγαν "βατραχονήσι". Κι από πάνω τα αγγλικά αεροπλάνα να βομβαρδίζουν τον Αρδητό!

Τάκη, έχουμε ένα κοινό σημείο. Εσύ το πρώτο σου φιλί το έδωσες σ' ένα παγκάκι στο Πεδίο του Άρεως, στο σημείο που οι βασιλόφρονες το 1916 αναθεμάτιζαν το Βενιζέλο.
Ενώ εγώ το έδωσα σ' ένα παγκάκι στο λοφάκι της Αγια-Τριάδας του Βύρωνα, εκεί που θάβονταν οι σκοτωμένοι ΕΛΑΣίτες...

Κάθομαι και λογαριάζω: για να γράψω όλες τις ιστορίες που έχω στο μυαλό μου και με ρυθμό μία ανά δύο μέρες, πρέπει να ζήσω ακόμα άλλα 341 χρόνια και 27 ημέρες...

Ρίκη Ματαλλιωτάκη είπε...

Εσυ παιδι μου πας απο το ενα ακρο στο αλλο....με πηραν τα ζουμια με την αποψινη σου αναρτηση...αληθεια....ας το καλο σου...

takis είπε...

Kοίτα, αν υπολογίσεις την εξέλιξη της επιστήμης και τις ανάγκες του λαού για ΝΟΡΑ-ΑΡΛΕΚΙΝ νομίζω άνετα μπορείς να φτάσεις τα 739 χρ. και κάτι ψιλά..
να προσέχεις τα τράμ όμως...
τις αδέσποτες και καμιά ξεχασμένη νάρκη απο τα Δεκεμβριανά..

ΥΓ Το παγκάκι του πεδίου Αρεως στέλνει τους αγωνιστικούς χαιρετισμούς στο παγκάκι Αγ. Τριάδας Βύρωνα.

Αθανασία είπε...

Γειάσου Ασκαρούλη...απίστευτες ιστορίες πραγματικά...απορώ κ γώ πο υ πάς κ τις βρίσκεις...ε,εμ ναί, είναι ίσως η άλλη πλευρά η 'άθέατη'που λέει και ο Χαρδαβέλας του πολέμου,που εμείς ΔΕ τη ξέρουμε καν...αλλά κ που δε μας μιλάνε πο-τέ για αυτήν,ούτε στο σχολείο ούτε κ πουθενά,για ευνόητους κ ευκόλως εννοούμενους λόγους!!!...πάντως έχεις δίκιο ότι από τα βιβλία,τα σχολικά είναι αδύνατον να μάθεις ιστορία...πρέπει να ψάξεις αλλού...να βρείς απαντήσεις..κ σύ καλά κάνεις κ ψάχνεις κ ΔΕ χάφτεις τα ψέμματα που μας σερβίρουν από τη παιδική μας ηλικία έως κ την ενηλικίωση ή έως κ τα γηρατιά μας...ακόμη-ακόμη επειδή ετσι τους συμφέρει...μό-νο από τα στόματα αυτών (όσων είναι ακόμη εν ζωή οκ?) επειδή παίζει κ το όριο ηλικίας αυτοί οι άνθρωποι είναι αρκετάαα μεγάλοι σε ηλικία κ ίσως κ πολλοί να μη ζούν πιά...)κ που εί δαν κ έ ζη σαν τα γεγονότα με τα ίδια τους τα μάτια,κ στο ίδιο τους το πετσί μπορείς πιστέυω να μάθεις τη πρ α γμα τι κή αλήθεια.. κ τί έγινε πραγματικά τότε στα ταραγμένα εκείνα κ μάυρα χρόνια.. κ από άλλες πηγές...άσχετες με τα ηλίθια σχολικά βιβλία,που μας πασάρουν κατά καιρούς...καλά κάνεις όμως κ φέρνεις εδώ στο μπλογκάκι σου τις ιστορίες αυτές.. μας κάνει καλό να τις διαβάζουμε...καλημέρες....

BUTTERFLY είπε...

Πολυ με συγκινησε η ιστορια αυτη...βλεπεις εχω κι εγω οικογενειακη ιστορια παρομοια.

Τοτε στον πολεμο, ενας Ιταλος, ο Αντονιο, λιποταχτησε, γιατι αγαπουσε πολυ την Ελλαδα και μισουσε τον πολεμο. Τον εκρυψε στο σπιτι ο προπαππος μου, ο πατερας της γιαγιας μου. Εκει, γνωρισε την αδερφη της γιαγιας μου, τη Γαρυφαλλια και ερωτευτηκανε, παρα τη 15χρονη περιπου διαφορα ηλικιας τους. Κλεφτηκαν, αλλα μετα ο προπαππος εδωσε την ευχη του κι εφυγαν μαζι στην Ιταλια. Εκαναν μια ευτυχισμενη οικογενεια κι ηταν πολυ πολυ αγαπημενοι! Ερχονταν καθε 2-3 χρονια στην Ελλαδα. Ο θειος Αντονιο μιλουσε λιγα σπαστα Ελληνικα και θυμαμαι πως μου εμαθε να μετραω στα Ιταλικα οταν ημουν 7-8 χρονων. Επαψαν να ερχονται οταν αρρωστησε. Πεθανε αρκετα μεγαλος, γυρω στα 85 και λιγα χρονια αργοτερα πηγε κι η θεια μου να τον ανταμωσει.
Πιστευω τωρα εκει που ειναι να ειναι μαζι και χαρουμενοι...

ΟΡΕΙΝΟΣ είπε...

Αυτοί οι Ιταλοί ήταν μεγάλη Ιστορία. Πρόσφατα διάβασα ένα "αιρετικο" βιβλίο του διεθνιστή Στίνα, όπου και αναφέρθηκε στην άνανδρη συμπεριφορά του ΕΛΑΣ, σε ένα ολόκληρο τάγμα ή σύνταγμα Ιταλών που αυτοβούλως πήγαν να συνεργαστούν με τον ΕΛΑΣ: Του αφόπλισαν - πάντα κατά τον Στίνα - τους πήραν τα ρούχα και τις αρβυλες και τους άφησαν στο έλεος του Θεού...

takis είπε...

Εσείς σε λίγο με τις ιστορίες σας θα καταργήσετε τους ιστορικούς..
ηρεμήστε λίγο...

Ενας παππούς μου κλέφτηκε το 1813 με μια τουρκάλα κάπου στη Πελοπόννησο...
μεγάλη ιστορία..μυστήρια θα έλεγα..

ΥΓ και εγω νόμιζα οτι έγραφα ιστορία στο παγκάκι.....

Βάσσια είπε...

Ασκαρ.....

Υπέροχη ανάρτηση!
Κι ας αφορά μια άσχημη περίοδο, που είχε όμως και όμορφους ανθρώπους.

Καλησπέρα
:-)

Nicotine είπε...

Απ τα καλύτερα ποστ που έχω διαβάσει τελευταία. Συγχαρητήρια

Ασκαρδαμυκτί είπε...

Ρικούλα, με πόρωσες μ' εκείνο που μου είπες για τα "τυριά", κι ανέβασα απόδοση!

Τάκη, πέρασα σήμερα απ' το ανακαινισμένο Πεδίο του Άρεος!
Το "παγκάκι σου" έγινε χημική τουαλέτα καημένε...

Αθανασία, καλό είναι να διαβάζουμε και την "κλασική ιστορία". Αλλά να ξέρουμε πως η ουσία στις λεπτομέρειες βρίσκεται. Και τις "λεπτομέρειες" δεν θα τις βρούμε στην επίσημη ιστορία...

Χριστίνα, πράγματι παίχτηκαν πολλά ειδύλια με Ιταλούς και Ελληνίδες.
Με Άγγλους ήταν πολύ λιγότερα (παρά τη συμμαχία) ενώ με Γερμανούς απειροελάχιστα...

Ορεινέ, ο Στίνας, αν και ανήκε στην Αριστερά, είχε πολλούς λόγους να κατηγορεί το ΚΚΕ και το ΕΑΜ-ΑΛΑΣ.
Πάντως, αξίζει να ερευνηθούν οι λεπτομέρεις (ενδεχομένως να ελεγχθεί και η ακρίβεια) του γεγονότος που περιγράφει.
Αλήθεια, πού και πότε λέει πως συνέβη αυτό;

"Τουρκόσπορος" είσαι Τάκη μου;
Γι' αυτό και υποστηρίζεις την ΑΕΚ;

Βάσσια μου, έτσι είναι. Στους δύσκολους καιρούς δοκιμάζονται οι πάντες και ξεχωρίζουν οι καλύτεροι...

Αούγκαρε, σ' ευχαριστούμε για τα καλά σου λόγια.

Side21 είπε...

Εδώ στη Σάμο ...
ολόκληρη η μεραρχία ΚΟΥΝΕΟ
προσχώρησε στην αντίσταση το 1943 ...
Και έμεινε ανεξάρτητο το νησί για 6 μήνες
με τον ΕΛΑΣ, την ΚΟΥΝΕΟ & τους Εγγλέζους
ώσπου αποβιβάστηκαν οι Γερμανοί ...
Οι περισσότεροι Ιταλοί αντιφασίστες
δολοφονήθηκαν άγρια πολλούς τους έβαλαν
σε καράβια έξω απ' το Καρλόβασι και τα βομβάρδισαν !!!

zoyzoy είπε...

Συγκλονιστικές οι ιστορίες των Παπούδων ας μην ξεχαστούν στο χρόνο!

Πρόσφατα που πέρασα απ'την Κοκκινιά που διηγήθηκε ο πατέρας μου τη σφαγή των αθώων και ανατρίχιασα.
Πρέπει να κρατήσουμε τις μαρτυρίες τους αξίζουν πολλά!

ΥΓ Πρώτο φιλί 1980?Ή άργησες ή κλέβεις χρόνια:))

Leviathan είπε...

kalispera sas!! :) :)

Ασκαρδαμυκτί είπε...

Σιδέρη, παρόμοια συνέβησαν και στα Επτάνησα και αλλού...
Στο χωριό του πατέρα μου, στην Ορεινή Ευρυτανία, αμέσως μετά την συνθηκολόγηση των Ιταλών με τους Συμμάχους, κάθε ελληνική οικογένεια ανέλαβε να φιλοξενεί ένα Ιταλό στρατιώτη, ο οποίος και βοηθούσε ως υπηρέτης...

Ζουζού, εμείς μεγαλώσαμε σε πιο συντηρητικές εποχές. Τότε δεν φιλούσες απ' τα 9!
Εγώ, πάντως, γεννήθηκα το 1968...

Λεβιάθαν, και καλησπέρα και καλημέρα!