Κυριακή, Ιουνίου 24

Τ' αλάνια του Περαία (ΙΓ') - Μάρκος Βαμβακάρης

Όταν ήμασταν 20 χρονώνε ακούγαμε Μάρκο.
Μόνο Μάρκο!
Και πίναμε μπίρες και κρασιά.
Πολλά κρασιά!
Αργότερα γλυκάναμε κάπως κι αρχίσαμε ν' ακούμε και Μπαγιαντέρα...
Ο Μάρκος γεννήθηκε στην Άνω Χώρα της Σύρας και μεγάλωσε στην καθολική ενορία του Σαν Σεμπάστιαν, στο Σκαλί.
Δεν τέλειωσε ποτέ το σχολειό.
Από μικρός στο μεροκάματο: κλωστάδικο, μανάβικα, χασάπικα, λουστράκι...
Δώδεκα χρονών πιτσιρής φτάνει λαθραία στον Περαία.
Μένει στα Ταμπούρια και μαθαίνει τη σκληρή ζωή του λιμανιού: χαμαλίκι, λιμενεργάτης, καρβουνιάρης, εκδοροσφαγέας.
Και στο καπάκι χασικλής, μαχαιροβγάλτης, αλκοολικός, καψούρης, μπουρδελιάρης...
Στα δεκαεφτά του πρωτοπήγε σε τεκέ.
Του δώκανε στα ίσα αργιλέ.
Ζαλίστηκε, βούρκωσαν τα μάτια του, έβγαλε τα συκώτια του.
Τον έλουσαν με παγωμένο νερό να συνέλθει και τον πότισαν ξινό λεμόνι.
Αλλά μετά γλυκάθηκε και δεν το αποχωρίστηκε το μαρκούτσι.
Ήταν ντερβισόπαιδο ο Μάρκος.
Πάει να πει μάγκας, φιλότιμος, σεβαστικός, δεν πείραζε κανέναν χωρίς λόγο.
Κάπου κει ρωτεύτηκε και την πρώτη του γυναίκα, τη Ζιγκουάλα.
Ορθόδοξη εκείνη, καθολικός αυτός, δεν πέρασαν δέκα μέρες απ' τη γνωριμιά και τον είπε "σκυλόφραγκο"!
Δεν ήταν γυναίκα αυτή, λιοντάρι ήταν! Και του 'φαγε τα σωθικά του ανθρώπου...
Λίγο πριν φύγει φαντάρος ήρθε σπίτι τους ένας φίλος του πατέρα του, ο κυρ-Νίκος ο Αϊβαλιώτης, που μόλις είχε βγει απ' το κάγκελο.
Τον άκουσε ο Μάρκος να παίζει μπουζούκι, κι ορκίστηκε να κόψει το χέρι του αν δεν το μάθαινε κι ο ίδιος.
Το μισό φανταριλίκι του το 'κανε στην απομόνωση απ' τους πολλούς τσαμπουκάδες.
Αλλά χαλάλι... έγινε ξεφτέρι στη "χελώνα"...
Μόνος του, χωρίς δασκάλους, νότες και ωδεία.
Μετά γνωρίστηκε με τον Μπάτη, τον Παγιουμτζή και τον Ανέστω το Δελιά. 
Έστησαν την "Ξακουστή Τετράδα του Πειραιώς" κι έπαιζαν στη θρυλική "παράγκα".
Διαδήλωση γινόταν απ' έξω κάθε βράδυ. Λαϊκό προσκήνυμα...
Τη δεκαετία του '50 έμεινε στ' αζήτητα ο Μάρκος.
Γύρναγε στις ταβέρνες της Κοκκινιάς και τραγούδαγε. Κι ο μικρός του γιός, ο Στελλάκης, έβγαζε τη "σφουγγάρα" -έτσι έλεγαν οι ρεμπέτες το δισκάκι- για να μαζεύει πενταροδεκάρες...
Στις αρχές του '60, με τη βοήθεια του Τσιτσάνη, η Κολούμπια τον ξανάφερε στο προσκήνιο με τις φωνές του Μπιθικώτση, της Καίτης Γκρέη και της Άντζελας Γκρέκα...
Ο Μάρκος ποτέ του δεν μπόρεσε να βγάλει βίζα γι' Αμερική. Γιατί ήταν στιγματισμένος χασικλής...
Έφυγε στα 66 του, τον Φλεβάρη του '72...
Υ.Γ.: το τραγουδάκι το αφιερώνω στη συριανή Ζουζού. Μικρούλα ήταν κι αυτή "κλωστηρού" στο νησί...

23 σχόλια:

Μαρία είπε...

Ασκαρούλη, το καψούρης πάει με το χασικλής-μαχαιροβγάλτης-αλκολικός;
Κακό πράγμα δηλαδή;

Ασκαρδαμυκτί είπε...

Μαρία μου, όχι κακό αλλά καταστροφικό.

Άντε καλημέρες σας.

Πάω να σιδερώσω κανένα σόβρακο και πουκάμισο.
Καλύτερα να ιδροκοπήσω πάνω απ' τη σιδερόστρα παρά να μου τρώει τα σωθικά καμιά Ζιγκουάλα-γύπας!

akrat είπε...

καλημέρα

κυριακή πρωί

υπέροχη αφήγηση υπέροχη αίσθηση..... Όλα μαγικά...

Summertime Blues είπε...

και σήμερα διάβαζα
ΜΑΡΚΟΣ ΒΑΜΒΑΚΑΡΗΣ[Οταν παίζω ταξίμι ερχονται τα πουλιά και κάθονται στό τάστο]
άμα η μουσική μαγεύει τον άνθρωπο κι αυτός με τη σειρά του μαγεύει τη φύση.
καλημέρα!

Ανώνυμος είπε...

Α ρε άσκαρ τι θυμήθηκες... Πόσα καφάσια μπύρες, πόσα γαλόνια κρασί; Οι ταβέρνες όλες δικιές μας και οι γραφικοί τύποι: ο μπαρμπα Λιάς, ο τυφλός με το ακορντεόν που είχε κι από πίσω μάτια, ο Τζώρτζια με την περούκα και το καμμένο συκώτι και η Ο.., η δικιά μας Ζυγκουάλα... Το περιβάλλον εκρηκτικό, βρώμικο 89 βλέπεις, οι Κνίτες παραζαλισμένοι από τις περεστρόικες και τους Γέλτσιν να τόχουνε ρίξει στη μεταφυσική και στη θρησκεία. Ευτυχώς που τα ζήσαμε. Και ο Μάρκος πάνω απ' όλα: Γιάσου Μάρκο μου δερβίση!!

ΟΡΕΙΝΟΣ

Ασκαρδαμυκτί είπε...

"Όλα μαγικά" Ακρατούλη, αλλά ο Μάρκος τραγούδαγε ... "μαύρη ζωή"!

Ώστε ... Ορφέας ο Μάρκος Σάμμυ!
Θυμάμαι είχα παλιά μια γκομενίτσα (καλή της ώρα) πολύ καλή πιανίστρια.
Της είχα αγοράσει κάτι Παρτιτούρες (το λέω καλά;) με τραγούδια του Μητσάκη, και μου τα παιζε στο πιάνο τ' απομεσήμερα της Κυριακής και γλύκαινε η ψυχή...
(μέχρι Μητσάκη "άντεχε" να μου παίξει η μικρά...)

Τι θυμήθηκες κι εσύ ρε Ορεινέ...
Θυμάσαι τα τερεζάκια, τον λιμοκοντόρο, τον αγύμναστο, τον "τσοβόλα", την "Γκόρτοβα", τον γερο-Όθωνα;

zoyzoy είπε...

Ευχαριστώ για την αφιέρωση!
Μόνο που όταν γεννήθηκα εγώ ο Μάρκος ήταν ήδη 58χρονών χασικλής.
Μάγκας και ντερβίσης ο Μάρκος κατόρθωσε να γίνει θρύλος ποιος το περίμενε ότι μετά θάνατον θα'χε τέτοια αποδοχή και τιμές αυτός που σ'ολη του τη ζωή ήταν του κλώστου και του μπάτσου.


Για τους καθολικούς το "Φράγκος" είναι βρισιά πόσο μάλλον και Σκλυλόφραγκος!

Εγώ λέω να ξεκινήσεις κανένα όργανο Ασκαρούλη δεν ξέρεις μπορεί να σου βγει και σε καλό:))

Ασκαρδαμυκτί είπε...

Ζουζού, άρχισα όργανο απ' τις 21 Ιουνίου, παγκόσμιας ημέρας μουσικής: χτυπάω καλογερικό τάλαντο!

takis είπε...

Το ρεμπέτκο τελείωσε την δεκαετία του 50 ..
ευτυχώς μας άφησε 2 πολύ μεγάλους, Μάρκο και Τσιτσάνη...
και άλλους αλλά "μικρότερους".

ΖΟΥΖΟΥ
ενα όργανο ξέρει καλά να παίζει ο φίλος μας και προσφάτως σύντροφος στην κυβέρνηση...καλό είναι βέβαια να μάθει και το καλογερικό τάλαντο ως συμπλήρωμα του πρώτου....

Ασκαρδαμυκτί είπε...

Μια σταλίτσα οργανάκι
πώς τις φέρνει στο μεράκι!

Ανώνυμος είπε...

"Σαν μαστουριάσω και γενώ λιώμα από τη μαστούρα, ξεχνώ όλα μου τα βάσανα κι όλη μου τη σκοτούρα", έλεγε ο μάρκος.. Σ'αυτό το στιχάκι συνοψίζεται όλη η αλήθεια μιας εποχής ντόμπρας, που το να βρεθείς άθελα σου στο περιθώριο όντας απλά βιοπαλαιστής ήταν καθημερινό..
Το ρεμπέτικο σαν μουσική είχε το πρακτικό της καθημερινότητας, γι'αυτήν ήρωες ήταν οι πολιτεχνίτες κι ερημοσπίτες.. Δεν μίλαγαν οι στίχοι στο θυμικό, ίσα ίσα που εξυμνούσαν τα βάσανα που έσβηναν στο χασισάκι, ενίοτε και σε πιο σκληρά.. Σαν τέτοια, δεν πρόκειται να μας προκύψει κάτι αντίστοιχο από καμόια σχολή.. Να 'ναι καλά για αυτά που άφησαν οι ρεμπέτες του ντουνιά...

Κώστας

Ασκαρδαμυκτί είπε...

Ρε Κώστα, ξέρεις κανένα καλό μέρος να συχνάζουν ρεμπέτισσες;
Ξέρεις... ρούφατόνε τραβατόνε

Ανώνυμος είπε...

Ο μάρκος δε, είχε αθώα καρδιά. Στη βιογραφία του περιγράφει πως όταν επαγγέλονταν σφαγέας, στα δημόσια σφαγεία της εποχής στου ρέντη, μεγάλωνε ο ίδιος ένα μοσχαράκι.. Είχε αποκτήσει τέτοια σχέση τρυφερή με το μοσχαράκι που του μίλαγε για τα βασανά του και το μοσχάρι σαν να τον καταλάβαινε, ώσπου το αφεντικό του, άλλο μεγάλο δίποδο μοσχάρι αυτό, το έπιασε και το σφαξε.. Θόλωσε ο μάρκος, έδωσε ένα μπερντάκι στο αφεντικό και δεν ξαναπάτησε στα σφαγεία..
Ασκαρ, θα τραβήξεις παραλιακά, από φρεαττύδα-βοτσαλάκια ίσαμε καλάμάκι, εκεί στις αμμουδιές που ψήνουν τα κορμιά τους τα λαϊκά κορίτσια.. Εκεί μπορεί και να γνωρισείς καμιά καλή σερμπετλού...

Κώστας

BUTTERFLY είπε...

Πως μ' αρεσει το ρεμπετικο! Καλα ο Μαρκος καταπληκτικος, αλλα σαν τον Τσιτσανη κανεις! Κι οχι μονο για τη μουσικη του ιδιοφυια αλλα γιατι ηταν ανθρωπος, δεν ειχε κομπλεξ, βοηθησε πολλους, ανεδειξε τη Μπελλου, ξεθαψε απο τα αζητητα το Μαρκο και αλλα πολλα καλα εκανε! Μεγαλοι καλλιτεχνες, μιας μεγαλης εποχης, που μονο ως αφηγησεις εχει φτασει σε μενα, πολυ θα ηθελα να την εχω ζησει.
Πολυ ωραια ιστορια Ασκαρουλη!

Ανώνυμος είπε...

Ο τσιτσάνης δεν ήταν ρεμπέτης. Σε αυτό το σχολείο βέβαια πήρε κι αυτός τα μαθηματά του. Ο τσιτσάνης ήταν ο πρώτος που εισήγαγε το μπουζούκι σε κάθε σπίτι.. Μην ξεχνάμε οτί το μπουζούκι και τα συν αυτό ήταν απλά περιθώριο ως τις αρχές του 50'.. Το κυνηγούσε το επίσημο καθεστώς, το λοιδωρούσε κι η αριστερά σαν μουσική του λούμπεν προλεταριάτου..
Ο τσιτσάνης ήταν ήταν γνώστης του ρεμπέτικου και των ρεμπέτιδων και σαν τέτοιος ήταν ο πρωπάτορας της λαϊκής μουσικής που δεν πατούσε στο δημώδες.. Χωρίς αυτόν η ελληνική μουσική στα καλά αλλά και τα ξεφτυλίκια της, θα ήταν κάτι διαφορετικό...

Κώστας

Ασκαρδαμυκτί είπε...

Μεγάλα θέματα ανοίγεις ρε συ Κώστα... για το ρεμπέτικο, το κονωνικό περιθώριο, τη σχέση ρεμπέτικου και πολιτικής (αριστεράς κλπ).
Την άλλη βδομάδα σκέφτομαι να φύγω για μακρύ προσκηνυματικό ταξίδι (μην τρομάζετε, θα σας γράφω).
Όταν με το καλό γυρίσω... θα μπουν σε προτεραιότητα κι αυτά τα ζητηματάκια, αλλά να μου το θυμίσετε.

Χριστινούλα, είσαι σίγουρη πως ήθελες να τη ζήσεις εκείνη την εποχή;

Ανώνυμος είπε...

..και δεν τ'αναλύουμε τώρα τα ζητηματάκια γύρω από το ρεμπέτικο ρε συ ασκάριε..? Ως την άλλη βδομάδα έχουμε(εκτός και δεν..).
Για που με το καλό ο προσκυνηματισμός..?

Κώστας

BUTTERFLY είπε...

Ναι, Ασκαρ! Εχει κατι το εντονα παρακμιακο που γενικα με εξιταρει, με πολλες δοσεις ντομπροσυνης ομως...δεν νομιζεις οτι μας λειπει;

BUTTERFLY είπε...

@κωστας
Ο Τσιτσανης μεσουρανουσε την εποχη που το ρεμπετικο αρχισε να δυει, ομως η μουσικη του εχει καθαρα ρεμπετικες καταβολες, δεν θα μπορουσε να καταταγει στους αμιγως λαϊκους, θα ελεγα πως εδωσε λαϊκη χροια στο ρεμπετικο και οχι το αντιστροφο.

Ανώνυμος είπε...

Χριστίνα οι απόψεις μας είναι διαφορετικές στα του τσιτσάνη.. Ο τσιτσάνης ξεκίνησε μεν νεαρότατος στο ρεμπετικό, μάλλον όμως λόγω συγκηριών και λόγω προσαρμογής του ανθρώπου εφήβρε ένα είδος παρεμφερές αλλά και πολύ διαφορετικό.. Αυτό που ονομάζουμε σήμερα λαϊκό τραγούδι.. Και δεν ήταν ρεμπέτικό το τραγούδι του τσιτσάνη, όταν αυτός παίζοταν στα ραδιόφωνα της εποχής και μπήκε στα σπίτια, γιατί αφαίρεσε το περιθώριο, την καλώς εννοούμενη μαγκιά, την ανατολή.. Ο τσιτσάνης τα έκανε αυτά όντας έξυπνος άνθρωπος, για να συνεχίζει να παίζει και γιατί πάνω από όλα ο νταλγκάς του ήταν η μουσική.. Όταν μεσουράνησε ο τσιτσάνης οι ρεμπέτες είχαν σβήσει, θα τους ανακαλύπταμε χρόνια αργότερα...

Κώστας

Ασκαρδαμυκτί είπε...

Ρε παιδιά, οκ, έγινε η γνωριμία, δεν πάτε σε κανένα ξενοδοχείο ημιπαραμονής για τα υπόλοιπα;

candy's τετραδιάκι είπε...

Aσκαρ ωραια ιστορια...θελω ομως κατι πιο καλοκαιρινο!

;)

Ασκαρδαμυκτί είπε...

χμμμ ... για να δούμε