Σελίδες απ' τη ρημαγμένη μου ζωή... (Α')

Η μάνα μου με συμβούλευε να παντρευτώ νέος και να κάνω τρία παιδιά. Το τρίτο να είναι κορίτσι και να του δώσω τ΄όνομά της. Δεν διαφωνούσα με τις υποδείξεις της αλλά είχα πάντα μια πολύ ευρεία αντίληψη για τη νεότητα, ώστε ποτέ δεν μου φαινόταν πως είναι πολύ αργά...
Φαντάζομαι τον εαυτό μου στα ενενήντα. Σαν κλασικός πορνόγερος θα δηλώνω τουλάχιστον δέκα χρόνια μεγαλύτερος για να δείχνω σε πολύ καλή κατάσταση, παρά την ηλικία μου...
Στα Εξάρχεια οι μπάτσοι δεν θα μου κάνουν πλέον αναγνώριση στοιχείων. Θα με θεωρούν ακίνδυνο. Και τα κοριτσόπουλα θα προσπαθούν με χίλιους δυο τρόπους να με προκαλέσουν, πιστεύοντας πως θα είμαι εκτός λειτουργίας. Όλο και κάποια -η θρασύτερη- θα μου πετάξει κι ένα "σου σηκώνεται γέρο;". Κι εγώ, μάλλον, κατακόκκινος από ντροπή και με σκυμμένο το κεφάλι θα γυρίζω σπίτι ενώ στο δρόμο θα με βασανίζει το γνωστό διαβολάκι που μας σφυρίζει στο αυτί τις αποστομωτικές απαντήσεις που δεν δώσαμε εγκαίρως...
Θα ψάχνω απεγνωσμένα στα ενενήντα μου να γνωρίσω τον πρώτο μεγάλο έρωτα της ζωής μου. Την ιδανική γυναίκα που πάντα αναζητούσα: καυλωμένη καλόγρια στα δεκαοχτώ της, πουτάνα πολυτελείας στα σαράντα, βασίλισσα της Βαβυλωνίας στα εβδομήντα και αγία στα εκατό της...
Θα με κοιτάζει σοβαρά κατευθείαν στα μάτια και θα μου λέει: "γιατί άργησες τόσο πολύ να με γνωρίσεις;"...
Θα της δίνω ραντεβού στο ξενοδοχείο "Γλάρος" στον Σκαραμαγκά (ελπίζω να μην κλείσει ως τότε). Θα πηγαίνω με το αστικό και θα κουβαλώ πάντα μαζί μου τον αγαπημένο μου πίνακα μ΄ένα σφυρί κι ένα καρφί για να τον κρεμάσω πάνω απ' το κρεβάτι. Δείχνει μια καλόγρια που ο ζωγράφος απήγαγε απ' το μοναστήρι της και την έκανε γυναίκα του. Λένε πως τον ζωγράφισε μ' ένα πινέλο δικής του κατασκευής: το έφτιαξε με τρίχες που ξερίζωνε απ' την ουρά του σκύλου του...
Θα της βγάζω τα ρούχα ένα-ένα, όπως ακριβώς αρέσει στους γέρους - δεν ξέρω γιατί. Δεν πρέπει, όμως, να το καθυστερώ και πολύ. Πρέπει όλα να γίνουν προτού "η σούπα κρυώσει"...
Ένα αστέρι θα λάμπει στον τριανταφυλλένιο ουρανό, ο καπετάνιος ενός γκαζάδικου θα τραβάει τη μπουρού, το καράβι θα απομακρύνεται μ' έναν απαρηγόρητο αποχαιρετισμό κι εγώ θα νιώθω ένα σφίξιμο στο λαιμό, σαν γόρδιο δεσμό, για τους έρωτες που θα μπορούσαν να είχαν υπάρξει και δεν υπήρξαν...

Τ' αλάνια του Περαία Δ' (ιστορίες αληθινές, χωρίς αρχή και τέλος) - Τότε που μου 'φαγε τη γκόμενα ένας ρακοσυλλέκτης...

Ήταν καλοκαίρι του '99. Ιούλιος νομίζω. Αλλά μπορεί να 'ταν και φέτος το καλοκαίρι... ή και του χρόνου!
Το 'νιωθα πως "περνούσα φάση". Ήμουν μέρα-νύχτα ξαπλωμένος στο κρεβάτι κι έβλεπα αθλητικά στη Νόβα.
Στο πάτωμα μόνο κουτιά από πίτσες και άδεια μπουκάλια μπίρας...
Τη Βάλια την πηδούσα μόνο στα ημίχρονα, όταν έπαιζαν οι διαφημίσεις!
Σίγουρα δεν ήταν η ζωή που ονειρευόταν όταν ήρθε απ' το χωριό της για να μείνει μαζί μου στον Περαία.
Κείνο το βράδυ, την ώρα που ο Μεξικάνος Ροτρίγκεζ στη Νόβα έδινε ένα φοβερό άπερκατ, η Βάλια σχόλαγε απ' το μπαρ κι ανέβαινε τη Γούναρη. Έψαχνε για ταξί, μόλις είδε τον Βαγγέλα.
"Πώς πήγε απόψε;", τον ρώτησε.
"Καλά", της απάντησε, και συνέχισε το δρόμο του...
Η Βάλια έκανε στροφή κι άρχισε να περπατάει μαζί του.
"Αν με καλέσεις σπίτι σου, θα 'ρθω", του κάνει. "Είμαι ωραία γυναίκα, εντυπωσιακή, έτσι λένε όλοι. Το βλέπω και στα βλέμματα των αντρών"...
"Και δεν έρχεσαι", της λέει ο Βάγγας ανασηκώνοντας τους ώμους.
Ήταν περίπου πενηντάρης, μετρίου αναστήματος και μυώδης. Φορούσε χειμώνα-καλοκαίρι ένα αμάνικο και σαγιονάρες. Κυκλοφορούσε πάντα με ποδήλατο. Τα βράδια χωνόταν στους κάδους, σκάλιζε τα σκουπίδια και ξεχώριζε διάφορα αντικείμενα...
Όταν είχε κακοκαιρία έμπαινε στις ταβέρνες και στα μπαρ με μια σακατεμένη κιθάρα, κοπανούσε μια χορδή και γύριζε τα τραπέζια μ' έναν σκουριασμένο δίσκο. Έτσι τον πρωτογνώρισε κι η Βάλια...
Έστριψαν σε κάτι στενά πίσω απ' τον ηλεκτρικό. Ο Βάγγας σταμάτησε σ' ένα τρίκυκλο με όλα τα λάστιχα σκασμένα. Ξεκλείδωσε το λουκέτο της καρότσας κι έβγαλε έναν βρόμικο υπνόσακο.
"Εδώ έχω όλα τα πράγματά μου", της είπε. "Ό,τι κι αν συμβεί, το βάζω μπρος και φεύγω"...
"Σαν τι να συμβεί;"
"Οτιδήποτε, σεισμός, πόλεμος, καταστροφή"...
"Καλά κάνεις", του είπε η Βάλια.
Ο Βάγγας χώθηκε σε μια σκοτεινή αυλή, γεμάτη παλιατζούρες. Μπήκε σ' ένα αχαμνό δωματιάκι κι άναψε μια μικρή λάμπα. Ήταν εντελώς άδειο. Μόνο μια καρέκλα, και πάνω της μια μικρή ασπρόμαυρη τηλεόραση που μάλλον δεν έπαιζε...
Είχε και τρία ζώα: μια γάτα, μια χελώνα κι έναν σκύλο.
"Πώς τον λένε;", ρώτησε η Βάλια.
"Σκύλο"...
Ο Βάγγας έστρωσε κάτω τον υπνόσακο και χώθηκε μέσα βγάζοντας μόνο τις σαγιονάρες του. Στράφηκε προς τον τοίχο, με την πλάτη γυρισμένη στη Βάλια.
Η γάτα σκαρφάλωσε πάνω στην τηλεόραση και παραμόνευε.
Η χελώνα έπιασε μια γωνίτσα.
Μόνο ο σκύλος χωρίς όνομα έδειχνε πρόθυμος να της κάνει παρέα...

Στη Μαργαρίτα...

Με της απελπισίας τους καρπούς
τρέφεις την πίστη σου.
Στους βάλτους της ζωής βυθίζεσαι
εξαγνισμένη να 'βγεις...

Ήλιο δεν έβλεπες, φωνή δεν είχες
ανύπαρκτα τα γύρω σου, η ακοή νεκρή.
Λησμόνησες την τέρψη της τροφής,
της μυρουδιάς το δυνατό μεθύσι...

(Περπάτησες και πόνεσες πολύ
φοβήθηκες πολύ...)

Μορφές της φαντασίας
κόσμοι τ' ονείρου
πόσο τους αγαπάς!
Τη μυστική τη σκέψη σου
την κάνουνε ζωή...

(Πνοές του πνεύματος
οράματα ποιητικά
τριγύρω σου πλανιώνται...)

Βαθιές είν' οι ρίζες.
Πάνε μακριά στον κόσμο τ΄ονείρου
όπου κι εκεί δεμένη σε κρατούν...

Γράμμος, 30 Αυγούστου 1949: Ευτυχώς που χάσαμε παππού! Β΄ (16 "αλήθειες" για τον ελληνικό εμφύλιο)

9) Οι μαχητές του "Δημοκρατικού Στρατού" προέρχονταν κυρίως από αγροτικές και ορεινές περιοχές, οι περισσότεροι ήταν αναλφάβητοι, χωρίς αναπτυγμένη πολιτική και ιδεολογική συνείδηση. Η χειρότερή τους ήταν όταν έπρεπε να διαβάσουν κομματικά έντυπα και ρώσικη λογοτεχνία.
10) Οι γυναίκες αποτελούσαν περίπου το 30% της συνολικής δύναμης του "Δημοκρατικού Στρατού". Είχαν δικαίωμα να επιλέξουν την ένταξή τους σε μάχιμη ή μη υπηρεσία. Το 20% των μαχητών ήταν ανήλικοι, 16-18 ετών. "Παιδόπουλα να τα λυπάσαι", όπως χαρακτηριστικά έλεγε μπαρουτοκαπνισμένος καπετάνιος.
11) Στην τελευταία φάση του πολέμου (καλοκαίρι 1949) το 50% των μαχητών ήταν Σλαυομακεδόνες του Ν.Ο.Φ. (Λαϊκού Απελευθερωτικού Μετώπου). Αυτοί θεωρούσαν πως η ηγεσία του ΚΚΕ τους παραγκώνιζε. "Εμείς πολεμάμε κι οι Έλληνες διοικούν", έλεγαν. Μετά τη ρήξη ΚΚΕ-Τίτου οι περισσότεροι απ' αυτούς λιποτάχτησαν...
12) Η ηγεσία του ΚΚΕ προσπάθησε να εκμεταλλευτεί κάθε μειονότητα που ήταν δυσαρεστημένοι απ' το ελληνικό κράτος. Συγκρότησε "Τάγμα Οθωμανών" στο οποίο, όμως, δεν συμμετείχαν πάνω από 300 Πομάκοι. Τον Ιανουάριο του 1949 ο Αλβανός πρωθυπουργός Μεχμέτ Σέχου προσπάθησε να επιστρατεύσει όλους τους Τσάμηδες και να τους στείλει να πολεμήσουν στην Ελλάδα. Τελικά δεν μαζεύτηκαν περισσότεροι από 150.
13) Οι μαχητές του "Δημοκρατικού Στρατού" δεν ήταν όλοι τους εθελοντές. Στις περιοχές που έλεγχαν, ακόμη και σε πόλεις ή χωριά που καταλάμβαναν για λίγες μόνο ώρες, επιδίδονταν σε βίαιες επιστρατεύσεις ανδρών και γυναικών άνω των 14 ετών. Βέβαια, ούτε κι ο κυβερνητικός στρατός ήταν εθελοντικός. Μόνο ο ΕΛΑΣ και οι άλλες αντιστασιακές οργανώσεις της περιόδου 1941-1944 ήταν αμιγώς εθελοντικές.
14) Την περίοδο Ιανουάριος 1948-καλοκαίρι 1949 25.000 περίπου παιδιά 3-14 ετών προωθήθηκαν στις "Λαϊκές Δημοκρατίες". Περισσότερα για το λεγόμενο "παιδομάζωμα" μπορείτε να δείτε στο άλλο μας ιστολόγιο "Χαιρετίσματα στην εξουσία".
15) Ο "Δημοκρατικός Στρατός", σε αντίθεση με τον ΕΛΑΣ, ήταν απόλυτα εξαρτημένος απ' την πολιτική ηγεσία του ΚΚΕ. Το Κόμμα απαιτούσε απόλυτη πειθαρχία και καταδίκαζε το "αντάρτικο πνεύμα" και τα "καπετανάτα" που είχαν δημιουργηθεί επί γερμανικής κατοχής.
16) Στόχος του ΚΚΕ ήταν να "απελευθερώσει" ένα μεγάλο μέρος της Βόρειας Ελλάδας και να σχηματίσει κυβέρνηση με έδρα τη Θεσσαλονίκη που θα την αναγνώριζε η ΕΣΣΔ και τα υπόλοιπα Ανατολικά Κράτη. Αυτό, ουσιαστικά, σήμαινε διχοτόμηση της Ελλάδας, όπως συνέβη λίγα χρόνια αργότερα στην Κορέα...

Γράμμος, 30 Αυγούστου 1949: Ευτυχώς που χάσαμε παππού! Α΄ (16 "αλήθειες" για τον ελληνικό εμφύλιο)

1) Ο εμφύλιος πόλεμος δεν ξεκίνησε στις παραμονές των εκλογών του Μάρτη το 1946 με την επίθεση των ανταρτών στο σταθμό χωροφυλακής στο Λιτόχωρο. Άρχισε απ' το 1943 ως σύγκρουση ανάμεσα στις αντιστασιακές οργανώσεις, πρώτα στην ύπαιθρο και σταδιακά στα αστικά κέντρα.
2) Ο Ζαχαριάδης σχεδίαζε την ένοπλη εξέγερση απ΄τα τέλη του 1945. Όμως δεν θα μπορούσε να την πραγματοποιήσει αν μετά τη Συμφωνία της Βάρκιζας (Φλεβάρης 1945) δεν επικρατούσε σε όλη τη χώρα κλίμα τρομοκρατίας σε βάρος των αριστερών και ΕΑΜιτών πολιτών. Μετά την τετράχρονη αιματηρή εθνική αντίσταση, κανείς δεν είχε διάθεση να εγκαταλείψει τη σπίτι, την οικογένεια και τη δουλειά του και να πάρει πάλι τα βουνά. Οι περισσότεροι αναγκάστηκαν να το κάνουν με τη λογική "καλύτερα να πεθάνω πολεμώντας στο βουνό παρά να με σκοτώσουν οι παρακρατικοί τη νύχτα στο κρεβάτι μου"...
3) Ο Στάλιν δεν τήρησε αρνητική στάση στην ένοπλη εξέγερση του ΚΚΕ. Βέβαια, δεν ήθελε και να ρισκάρει τα μεγάλα γεωπολιτικά κέρδη που αποκόμισε η ΕΣΣΔ στο τέλος του Β' Παγκοσμίου Πολέμου. Γι' αυτό και ενίσχυσε διακριτικά τους "Έλληνες Επαναστάτες" ενθαρρύνοντας τις Ανατολικές Χώρες να τους ενισχύουν.
4) Η βοήθεια που έλαβε ο "Δημοκρατικός Στρατός" απ' τις Ανατολικές Χώρες μπορεί να μην συγκρίνεται μ' εκείνη που έλαβε ο κυβερνητικός στρατός απ' τους Αμερικάνους, αλλά δεν ήταν καθόλου ευκαταφρόνητη. Με βεβαιότητα μπορούμε να πούμε πως χωρίς την στήριξη των Ανατολικών Κρατών, ο εμφύλιος πόλεμος στην Ελλάδα είτε δεν θα άρχιζε ποτέ είτε θα τέλειωνε μέσα σε ένα χρόνο το πολύ...
5) Ιδιαίτερα "λεπτό" σημείο ήταν η ενίσχυση του "Δημοκρατικού Στρατού" με πολεμικό υλικό. Για να μην φαίνεται η προέλευση των όπλων, στέλνονταν οπλισμός απ΄τις στρατιωτικές αποθήκες που είχαν εγκαταλείψει οι Γερμανοί κατά την υποχώρησή τους απ' την Ανατολική Ευρώπη. Τα όπλα αυτά ήταν ξεπερασμένα, συχνά προβληματικά και έλειπαν τα ανταλλακτικά.
6) Στη Βουλγαρία, Γιουγκοσλαβία και Αλβανία λειτουργούσαν στρατόπεδα εκπαίδευσης του "Δημοκρατικού Στρατού", αποθήκες τροφίμων και καυσίμων, υγειονομικοί σταθμοί και νοσοκομεία για τους τραυματίες. Στην Τσεχοσλοβακία υπήρχε Σχολή Εκπαίδευσης Δολιοφθορέων μέχρι και τον Αύγουστο του 1950.
7) Ο κυβερνητικός στρατός άρχισε να εφαρμόζει απ' τον Μάη του 1947 το αμερικάνικο σχέδιο της δημιουργίας "νεκρών ζωνών". Εκατοντάδες χιλιάδες κάτοικοι των ορεινών περιοχών πιέστηκαν να εγκαταλείψουν τα χωριά τους και να μεταφερθούν σε στρατόπεδα συγκέντρωσης στα μεγάλα αστικά κέντρα που έλεγχε ο κυβερνητικός στρατός. Με τον τρόπο αυτό "στραγγαλιζόταν" ο "Δημοκρατικός Στρατός" αφού δεν θα μπορούσε να βρει εφόδια, πληροφοριοδότες αλλά και να στρατολογήσει νέους μαχητές.
8) Η επιτυχής εφαρμογή του παραπάνω σχεδίου, η σύγκρουση Τίτου-Στάλιν και, κατ' επέκταση, Τίτο-ΚΚΕ, καθώς και ο φόβος των Αλβανών για εισβολή του ελληνικού στρατού με την κάλυψη του ΟΗΕ, επιτάχυναν την ήττα του "Δημοκρατικού Στρατού" που, άλλωστε, ήταν προδιαγεγραμμένη απ' τις αρχές του 1948.

Στο ωραιότερο μπλογκοζεύγαρο ever! (Άσκαρ-Ελευθερία)

Η πόλη δεν με θυμήθηκε τη νύχτα.
Τελώνες μ' έγδυσαν
έψαξαν όλη τη ζωή μου
κι οι κλίνες των ονείρων πλήρεις...

(Μια φορά ο ύπνος μου ξεξύχησε
ανάμεσα Λευκό Πύργο και Βαρδάρη)

Με κυνήγησαν σκεπαστές στοές
και τα μαύρα δάχτυλα της προκυμαίας.
Πέρασα απ' τα υγρά υπόγεια
που γονατίζουν άξεστοι φαντάροι...

(Απ' το ΄να σοκάκι στ΄ άλλο
έλιωσε στην τσέπη τ' όνομά σου)

Ο Αύγουστος αλυχτάει από μακριά
σα σκυλί δεμένο
κι οι φίλοι μου μεθοκοπάν στα καπηλειά
σαν κουρεμένοι λιποτάχτες.

Σάρκες που παγιδεύτηκαν κι έγιναν χώμα
κι εγώ δεν τη μπορώ αυτή τη στάχτη
που πέφτει απ' το κορμί μου.

(Τ΄απελπισμένα είναι τα πιο καλά ποιήματα)

Την ώρα που τα χρόνια τυλίγονται στα κόκαλά μου
και με λιθοβολούν τα νηστικά φεγγάρια
φωνάζω τ' όνομά σου,
χαϊδεύω το μέλλον και σε φαντάζομαι να γδύνεσαι...

(Το μέλλον... ποιος να το ΄ξερε
πως θα γινόταν συρματόπλεγμα)

Το σώμα μου κομματιάζεται
σε σκουριές και σε κάτεργα,
στη μουνταμάρα των υπεραστικών λεοφωρείων...

Δεν σε κράτησα ακόμη στα ναυάγια χέρια μου
δεν τόλμησα ακόμη για τα μάτια σου να γράψω...
Σ΄αυτά δέσαν καράβια
κι η άρμη τους ειν' που συντηρεί
ημερολόγια και χάδια...
Κι ολημερίς ουρλιάζει το στερνό λιμάνι!

(Σώσε με απ' τα παγωμένα καφενεία)

Ο ... παραμυθάς!

"Καλησπέρα! Είμαι 32 ετών και τα τελευταία χρόνια
με κρατούν πολύ απασχολημένο οι οικογενειακές μας επιχειρήσεις,
που λόγω της κρίσης απαιτούν τη διαρκή και ενεργή προσωπική μου συμμετοχή.
Η κοινωνική μου πραγματικότητα έχει περιέλθει σε δεύτερη μοίρα,
ενώ τείνω να απέχω πλέον τελείως από αγαπημένες μου δραστηριότητες
όπως ιππασία, κωπηλασία και μοντέρνο πένταθλο. Δυστυχώς έχω
αφήσει στη μέση και το διδακτορικό μου στο Paris III γιατί πρέπει
να βρίσκομαι σχεδόν όλο το χρόνο στην Αθήνα!"

Το πρόβλημά μου είναι το εξής: μέχρι σχεδόν και πέρυσι, αραδιάζοντας την παραπάνω παπάρα κατέφερνα να τραβήξω κανένα γκομενάκι στο ημιυπόγειο δυαράκι μου στον Κολωνό. Αλλά δεν πιάνει πλέον...
Φέτος τι λέτε ν' αρχίσω να λέω;

Διακοπές στην Αθήνα και χωρίς γκόμενα! Δεν ειν' κακόοοο...

Με ΔουΝουΤου, περικοπές
και άδειο πορτοφόλι,
οι πιο καλές διακοπές
είναι εδώ στην πόλη!

Και να θυμάστε:
Η κρίση επηρεάζει την τσέπη μας.
Η τσέπη μας επηρεάζει τη διάθεσή μας.
Η διάθεσή μας επηρεάζει τα γκομενικά μας...

Αλεξάνδρεια: σαν ίχνος από άρωμα σ' ένα κομμάτι ρούχο...

Ήταν η "βασίλισσα της Μεσογείου", το "διαμάντι της Ανατολής", το σπουδαιότερο λιμάνι του κλασσικού κόσμου.
Όλα τα οικοδομήματα της θρυλικής Αλεξάνδρειας είναι κρυμμένα κάτω από εκατομμύρια τόνους τσιμέντου και ασφάλτου: το Καισάρειο, που αυτοκτόνησε η Κλεοπάτρα, ο Φάρος, ένα απ' τα επτά θαύματα του κόσμου, η μεγάλη Βιβλιοθήκη με τους 700.000 κυλίνδρους, το Σεράπειον και, ίσως, ο τάφος του Μεγαλέξανδρου...
Τώρα, στις λαϊκές συνοικίες βλέπεις κάρα να τα σέρνουν γαϊδουράκια και τεϊοπωλεία γεμάτα γέρους να ρουφάνε αργιλέδες...
Εδώ ήταν το πνευματικό κέντρο του κλασικού κόσμου. Ινδοί σαντού περιπλανιόνταν στους δρόμους συζητώντας με Έλληνες φιλοσόφους, παρέα με Εβραίους ερμηνευτές και Ρωμαίους αρχιτέκτονες.
Εδώ ο Ευκλείδης έγραψε τη γεωμετρία του, ο Ερατοσθένης μέτρησε την περίμετρο του κόσμου, ο Πτολεμαίος έφτιαξε τους περίφημους χάρτες του και οι εβδομήκοντα μετέφρασαν την Παλαιά Διαθήκη απ' τα εβραϊκά στα ελληνικά.
Θεοί, άνθρωποι, θρησκείες, φιλοσοφίες, όλα ανακατεύονταν με την ίδια ευκολία που σήμερα ανακατεύουμε τα κοκτέιλ μας.
Ο αλεξανδρινός Θεός Σέραπις, για παράδειγμα, συνδύαζε στοιχεία της λατρείας του Δία και του Όσιρι.
Ο χριστιανός Κλήμης θεωρούσε την ελληνική φιλοσοφία ισότιμη της Παλαιά Διαθήκης.
Ο ειδωλολάτρης φιλόσοφος Συνέσιος, εξελέγη επίσκοπος των χριστιανών χωρίς καν να έχει βαπτιστεί! Είχε θέσει και όρους: "στην εκκλησία θα ομιλώ με μύθους, κατ' ιδίαν, όμως, θα είμαι ελεύθερος να σκέφτομαι ως φιλόσοφος"...
Η αλληλεπίδραση χριστιανισμού-ελληνισμού απομάκρυνε τον πρώτο απ' τις εβραϊκές ρίζες του, που τον καθήλωνε σε μια σειρά απλοϊκών ηθικών διδαγμάτων.
Το κοσμοπολίτικο αυτό κλίμα της Αλεξάνδρειας ανατρέπεται το δεύτερο μισό του 4ου αιώνα. Ορδές χριστιανών μοναχών εξορμούσαν τακτικά απ' τα μοναστήρια τους στην έρημο, για να επιτεθούν στους "ειδωλολάτρες" και στους ναούς τους!
Το 392, επί πατριάρχου Θεόφιλου, έκαψαν το Σεράπειο, τη Βιβλιοθήκη, και πολλά σπίτια αρχόντων. Το 416 πετσόκοψαν την νεοπλατωνική φιλόσοφο Υπατία. Ηθικός αυτουργός και υποκινητής των τραμπούκων θεωρήθηκε ο πατριάρχης Κύριλλος, διάδοχος και ανηψιός του Θεόφιλου...

Αλεξάνδρεια: η πρωτεύουσα της Μνήμης!

Τούτη την πόλη την ίδρυσε ένας Έλληνας. Και το ελληνικό στοιχείο κυριαρχούσε μέχρι τη δεκαετία του '50. Τότε που ο Νάσερ εθνικοποίησε τις τράπεζες και τις επιχειρήσεις τους...
Η σημερινή Αλεξάνδρεια είναι για πρώτη φορά στην ιστορία της μια καθαρά αιγυπτιακή πόλη. Στρέφει το βλέμμα της περισσότερο στις ερήμους του νότου παρά στον ανοιχτό κόσμο της Μεσογείου.
Χάθηκαν οι λαμπερές φιγούρες της δεκαετίας του '30. Στους δρόμους δεν θα δεις πια όμορφες Εβραίες με σκούρα γάντια και στενά απογευματινά φορέματα. Ούτε Αρμένιους εμπόρους να μηχανορραφούν.
Η πόλη γέμισε με Άραβες επαρχιώτες. Με τις κελεμπίες και τα τουρμπάνια τους κάθονται οκλαδόν στον παραλιακό δρόμο, αξύριστοι και τσιμπολογάν ξηρούς καρπούς...
Όπως συμβαίνει με όλον τον παλαιό οθωμανικό κόσμο, το πολυεθνικό έδωσε τη θέση του στο μονολιθικό, το κοσμοπολίτικο στο αυστηρά εθνικό. Όταν ο Νάσερ πέταξε έξω τους Ευρωπαίους, όλα σταμάτησαν: η ιταλική όπερα, το θέατρο, οι συναυλίες με γαλλική μουσική...
Η Αλεξάνδρεια ήταν το "Παρίσι της Ανατολής"! Η πιο δημιουργική πόλη, γεμάτη διαφορετικές κουλτούρες, συνέδρια, γκαλερί... τα πάντα συνεργάζονταν κι επηρέαζε το ένα το άλλο.
Ο Καβάφης έμενε στη συνοικία του Ελληνορθόδοξου Πατριαρχείου. Ήταν ο μικρότερος απ' τα 8 αδέλφια του, όλα αγόρια! Η μάνα του ήθελε πολύ ένα κορίτσι. Γι' αυτό τον έντυνε σαν κοριτσάκι, με φορεματάκια και συνέχεια τον χαϊδολογούσε και τον κανάκευε.
Ο Καβάφης έγραψε πολλά ομοφυλόφιλα ποιήματα, που εκθείαζαν τα σώματα των νεαρών αγοριών. Αλλά δεν τολμούσε να τα εκδώσει, έτρεμε τη μάνα του!
Κάτω ακριβώς απ' το σπίτι του λειτουργούσε ένα πορνείο. Το όνομα του δρόμου ήταν Lepsius. Οι Εγγλέζοι την έλεγαν ειρωνικά Clapsius, απ' το clap, που σημαίνει βλεννόρροια!

Ιερουσαλήμ: η πόλη των τρελών!

Το τέμενος του Ομάρ είναι το τρίτο κατά σειρά σπουδαιότητας ιερό προσκύνημα των μουσουλμάνων. Χτίστηκε στην τοποθεσία απ' την οποία πιστεύουν πως αναλήφθηκε ο Μωάμεθ. "Κατά σύμπτωση" είναι το ίδιο σημείο που είχε χτιστεί ο ναός του Σολομώντα!
Οι Εβραίοι, που ονειρεύονται να επανοικοδομήσουν το Ναό τους, πρέπει πρώτα να κατεδαφίσουν το συγκεκριμένο τέμενος, δηλαδή να περάσουν πάνω απ' τα πτώματα όλων των μουσουλμάνων...
Η Ιερουσαλήμ είναι και η κοιτίδα του χριστιανισμού. Εδώ παρέδωσε ο Χριστός το μεγαλύτερο μυστήριο της θρησκείας του, τη Θεία Ευχαριστία, εδώ έπαθε, πέθανε και αναστήθηκε. Εδώ ιδρύθηκε και η πρώτη εκκλησία την ημέρα της Πεντηκοστής.
Το 636, όταν οι Άραβες κατέλαβαν την Ιερουσαλήμ, ο χαλίφης Ομάρ μπήκε στην πόλη σαν απλός βεδουίνος, καβάλα στην καμήλα του.
Ο πατριάρχης Σωφρόνιος, ως εκπρόσωπος των ηττημένων Βυζαντινών, τον οδήγησε στα ερείπια του ναού του Σολομώντα. Ο Ομάρ έβγαλε το μανδύα του, τον άπλωσε και σκούπισε τις ιερές πέτρες που στέγαζαν τον πρώτο ναό στον κόσμο που λατρεύτηκε ο Ένας και Μοναδικός Θεός...
Στην Ιερουσαλήμ κάθε γωνιά του δρόμου έχει κι από έναν μάρτυρα ή ένα μνημείο, έναν άγιο ή κάποιο προσκυνητάρι. Το χώμα της έχει ποτιστεί με αίμα που χύθηκε στο όνομα της πίστης.
Τα ψυχιατρεία είναι γεμάτα κατά φαντασίαν αγίους, που αυτοαποκαλούνται Δαβίδ, Ησαΐας, Ιησούς, Άγιος Παύλος, Μωάμεθ...

Με γαϊδουράκι μπήκε ο Χριστός, με ιπτάμενη γαϊδουρίτσα ο Μωάμεθ!

Άγιοι Τόποι είναι ολόκληρη η Παλαιστίνη, η καρδιά του σύγχρονου κράτους του Ισραήλ!
Βράχια άγονα, γυμνά ηλιοκαμένα βουνά, άνυδροι έρημοι, η θάλασσα της Γαλιλαίας...
Χώροι γεμάτοι συνθέσεις, χρώματα και δονήσεις.
Ιερουσαλήμ: οικεία και απόκοσμη, ιερή και καταραμένη, πραγματική κι ονειρεμένη. Φορτωμένη τρούλους, καμπαναριά και μιναρέδες. Με τη γεύση του αίματος, τη σφραγίδα της θλίψης. Αναδίδει άρωμα εξαγνισμού, ελπίδας, παρηγοριάς...
Ένα απίστευτο μωσαϊκό λαών συμβιώνουν στην "ακυβέρνητη" τούτη πολιτεία. Και τρεις θρησκείες κυριαρχούν. Τρία σύμπαντα που το καθένα αρνείται τ' άλλα δύο!
Ήταν πάγια τακτική των Ρωμαίων να κατασκευάζουν ναούς πάνω στους αλλόθρισκους ιερούς τόπους. Τους μιμήθηκαν απόλυτα χριστιανοί και μουσουλμάνοι.
Τούτη την πόλη έκανε πρωτεύουσα του κράτους του ο προφητάναξ Δαβίδ το 1003 π.Χ. Ήταν η πόλη που επέλεξε ο Θεός για τον περιούσιο λαό του, το σύμβολο της εθνικής και θρησκευτικής ενότητας του εβραϊκού λαού...
Εδώ έχτισε ο Σολωμόντας τον περίφημο ναό του το 957 π.Χ. Τον κατέστρεψαν αργότερα οι Βαβυλώνιοι, τον ξανάχτησε ο Ιεροβοάμ και τον ισοπέδωσαν οι Ρωμαίοι το 70 μ.Χ.
Οι Εβραίοι εξακολουθούν να πιστεύουν πως ένα τμήμα απ' τα ερείπια του Ναού τους σώζεται μέχρι σήμερα. Είναι το περίφημο "Τείχος των Δακρύων", τόπος περισυλλογής και προσευχής των σύγχρονων Ιουδαίων...
Ο τόπος τούτος είναι ιερός και για τους μουσουλμάνους. "Αλ Κουτς", "η Αγία", έτσι αποκαλούν την πόλη οι Άραβες. Εδώ έφτασε μια νύχτα ο Προφήτης Μωάμεθ, πάνω στη φτερωτή γαϊδουρίτσα του, από τη Μέκκα, και αναλήφθηκε στους ουρανούς παρέα με τον αρχάγγελο Γαβριήλ!

Το μυστικό για να γεννήσετε τρίδυμα!

Αν ταξιδέψεις στην Ανατολή, στις πατρίδες του Χριστιανισμού, συνειδητοποιείς πόσο στενή είναι η σχέση του με τον Ισλαμισμό. Άλλωστε, μέχρι τον 8ο αιώνα πολλοί βυζαντινοί θεωρούσαν το Ισλάμ "χριστιανική αίρεση"!
Ένας ορθόδοξος χριστιανός είναι πολύ πιο κοντά μ' έναν μουσουλμάνο Σούφι παρά μ' έναν Αμερικάνο προτεστάντη...
Το 20% των Σύριων είναι χριστιανοί. Απ' το 1970, που ανέβηκε στην εξουσία ο Άσαντ, νιώθουν πολύ ασφαλείς. Η οικογένεια Άσαντ ανήκει σε μια ισλαμική αίρεση, τους Αλεβίδες, που οι "ορθόδοξοι"-σουνίτες μουσουλμάνοι τους αποκαλούν ειρωνικά "μικρούς χριστιανούς"...
Στα λαϊκά στρώματα του συριακού λαού επικρατεί έντονος συγκρητισμός. Μουσουλμάνοι επισκέπτονται ως προσκυνητές χριστιανικά μοναστήρια, και αντιστρόφως!
Ιδιαίτερα δημοφιλής είναι ένας άγιος του Σουφισμού, ο Νέμπι Γιούρι. Μάλλον ταυτίζεται με τον Ουρία τον Χετταίο της Βίβλου. Χιλιάδες χριστιανοί κοιμούνται στον τάφο του για να βρουν κάποια θεραπεία.
Κάποια μέρα μπήκαν κλέφτες στον τάφο του αγίου και βούτηξαν μερικά αφιερώματα. Ο σεϊχης-υπέυθυνος του προσκυνήματος τον κατσάδιασε τον άγιο: "νομίζω πως πρέπει να προσέχεις περισσότερο τον εαυτό σου", του είπε.
Απ' την άλλη μεριά, το χριστιανικό μοναστήρι της Παρθένου της Σεϊντάγια γίνεται πόλος έλξης χιλιάδων μουσουλμάνων γυναικών που έχουν πρόβλημα τεκνοποιίας. Έρχονται το βράδυ, κάνουν τάματα και κοιμούνται σε μια κουβέρτα μπροστά στο εικόνισμα της Παναγίας.
Ορισμένες πίνουν κι απ' το λάδι της καντήλας της, και οι πιο τολμηρές τρώνε και το φιτίλι!
Μια κοπέλα απ' την Ιορδανία ήταν τόσο απελπισμένη που κατάπιε 20 φιτιλάκια!
Σε εννιά μήνες γέννησε τρίδυμα...

Τεμάχιζαν τους αγίους πριν ακόμα πεθάνουν...

Παράξενη πόλη η αρχαία Αντιόχεια. Χτισμένη στο κέντρο μιας σεισμογενούς ζώνης, κάθε 200-300 χρόνια καταστρέφονταν! Ίσως αυτό να έκανε τους κατοίκους της πιο δεισιδαίμονες και θρησκόληπτους...
Οι Αντιοχειανοί δεν στρέφονταν για καθοδήγηση ούτε στους ιερείς ούτε στον βυζαντινό Έπαρχο. Όσοι δεν κατέφευγαν στους μάγους, ζητούσαν στήριξη και συμβουλές από έναν φημισμένο ερημίτη που ζούσε λίγα μίλια έξω απ' την πόλη: τον Άγιο Συμεών τον Στυλίτη!
Ανεβασμένος πάνω σ' έναν στύλο, χειμώνα-καλοκαίρι, καλούσε τους πιστούς σε μετάνοια και απειλούσε με φριχτές τιμωρίες όσους δεν εγκατέλειπαν τον αμαρτωλό βίο...
Μέσα στην πόλη κυριαρχούσε η διαφθορά και η κραιπάλη! Οι παπάδες και οι καλόγεροι δεν είχαν κανένα κύρος. Ο ειδωλολάτρης ρήτορας Λιβάνιος τους αποκαλούσε "μαυροφορεμένη φυλή που τρώνε περισσότερο κι από ελέφαντες και σαρώνουν σαν χείμαρρος τη χώρα"!
Αλλά κι ο μαθητής του, ο Ιωάννης ο Χρυσόστομος, παραδέχεται σ' ένα του κήρυγμα πως "σε τούτη την πόλη δεν υπάρχει άνθρωπος που να μην περηφανεύεται -έστω και ψέματα- πως ξυλοφόρτωσε έναν μοναχό"!
Στα γύρω, όμως, χωριά επικρατούσε άλλο κλίμα. Οι βυζαντινοί χωρικοί στρέφονταν για παρηγοριά στους ανεξάρτητους κι αχειροτόνητους αγίους. Ήταν οι μόνοι που μπορούσαν να τους σώσουν απ' τα δαιμόνια. Σ' αυτά οι αγράμματοι χωρικοί απέδιδαν όλες τις προσωπικές τους κακοτυχίες.
Η φήμη του Συμεών είχε φτάσει παντού. Σαν ποτάμι κατέφθαναν πιστοί απ' όλη την αυτοκρατορία για να πάρουν την ευλογία και την ευχή του.
Στην έρημο της Αντιόχειας υπήρχαν πολλοί ακόμη εκκεντρικοί ασκητές. Ο Βαράδατος είχε φτιάξει σε μια βουνοκορφή ένα ξύλινο κιβώτιο στο οποίο κατοικούσε διαρκώς σκυμμένος. Αλλά κι ο Θαλελαίος είχε φτιάξει ένα στενό κλουβί κι εκεί έζησε 10 χρόνια διπλωμένος στα δύο, με το κεφάλι του να πιέζει τα γόνατα...
Για τους επαρχιώτες, το να ζήσει και να πεθάνει ένας ασκητής κοντά στο χωριό τους ήταν καλός οιωνός. Όλοι ήθελαν να έχουν σπίτι τους ένα τεμάχιο απ' το ιερό του λείψανο! Μόλις διαδιδόταν πως κάποιος ερημίτης ήταν στα τελευταία του, εκατοντάδες χωριάτες μαζεύονταν γύρω του έτοιμοι να τον κατατεμαχίσουν μόλις ξεψυχούσε!
Υπάρχουν μαρτυρίες πως ξερίζωναν τρίχες απ' τα μαλλιά και τα γένια των ασκητών πριν καν πεθάνουν...

Αντιόχεια: η πόλη των αγίων, των μάγων και των γυμνών θεατρίνων!

Σαν φτάνεις στην Αντάκια, μια μικρή επαρχιακή πόλη στα σύνορα της Τουρκίας με τη Συρία, δεν μπορείς να πιστέψεις πως κάποτε το μέρος τούτο κυβερνούσε όλο τον κόσμο!
Πως είναι η παλιά Αντιόχεια, που διαβάζαμε στα σχολικά βιβλία της ιστορίας και των θρησκευτικών. Η τρίτη μεγαλύτερη μητρόπολη του Βυζαντίου και για ένα μικρό διάστημα η πρωτεύουσα του αυτοκράτορα Ιουλιανού...
Σήμερα είναι μια μικρή αγροτική πόλη, με έντονη την παρουσία του τουρκικού στρατού. Βέβαια, το Ντιαρμπακίρ πέφτει λίγο μακριά αλλά οι Κούρδοι αντάρτες του PKK έχουν κάνει κι εδώ πρόσφατα αισθητή την παρουσία τους. Όποιον Τούρκο να ρωτήσεις θα σου πει πως πίσω απ' υτούς κρύβονται οι Εβραίοι! Αν τους ρώταγες πριν καμιά δεκαριά χρόνια θα σου έλεγαν πως τους υποκινούν οι Σύροι και οι Έλληνες...
Ούτε μια πέτρα δεν έχει μείνει απ' την παλιά βυζαντινή μεγαλούπολη. Πού είναι το Χρυσό Οκτάγωνο του Κωνσταντίνου; Πού η αίθουσα της Συγκλήτου που αγόρευε ο Λιβάνιος; Πού ο μεγάλος ιππόδρομος που χώραγε 80.000 ψυχές;
Εδώ οι "Ναζωραίοι" ονομάστηκαν για πρώτη φορά "χριστιανοί"! Από δω βγήκαν τόσοι άγιοι και τόσοι Πατέρες της Εκκλησίας...
Όμως, τούτη η πόλη είχε και τους αγγέλους της, είχε και τους δαιμόνους της!
Το θέατρο της Αντιόχειας ήταν διάσημο για τα άσεμνα θεάματά του με πρωταγωνίστριες γυμνά κορίτσια των κατώτερων τάξεων.
Τα δημόσια λουτρά της ήταν απ' τα πλέον κακόφημα της αυτοκρατορίας, ενώ στα καπηλειά της μπεκρόπιναν έμποροι απ' όλη την Ανατολή. Άλλωστε, από δω περνούσαν όλα τα κεραβάνια γεμάτα με μετάξια και μπαχάρια απ' την Περσία και την Ινδία!
Η μεγαλύτερη, όμως, πληγή της πόλης ήταν η μαγγανεία και η μαγεία. Υπάρχουν ιστορικές μαρτυρίες πως επιδίδονταν σ' αυτές ακόμη και ιερείς!
Από δω ξεκίνησε την καριέρα του κι ο Ιωάννης ο Χρυσόστομος, ο φανατικός αυτός υπέρμαχος της ηθικής. Στον μητροπολιτικό του ναό κατακεραύνωνε τις κυρίες των ανώτερων τάξεων που φορούσαν στα τρυφηλά τους σώματα βαρύτιμα κοσμήματα, και δεν δίσταζαν να ξεγυμνωθούν μπροστά στους υπηρέτες τους...